بررسی تغییرات مکانی خشکسالی با استفاده از زمین آمار در استان کرمان در یک دوره آماری سی ساله (1379-1349)

این تحقیق به منظور بررسی توزیع مکانی خشکسالی در استان کرمان با شاخص SPI و مقایسه روش های درون یابی کریجینگ و عکس فاصله با توان های یک تا پنج، طی یک دوره آماری 30 ساله (سال آبی 50-1349 تا 80-1379) انجام شد. یافته ها نشان داد طی دوره آماری مورد مطالعه (در فواصل زمانی 10 ساله)، میانگین مقدار SPI در سال آبی70-69 بیشترین مقدار خود (مرطوب ملایم) و در سال آبی 80-79 کمترین مقدار خود (خشکسالی متوسط) را داشته است. در تمام سال های مورد بررسی واریوگرام مناسب برازش داده شده به ساختار مکانی داده ها، مدل نمایی بوده و دامنه موثر هر ایستگاه نیز تا فاصله حدود 03/18 کیلومتری آن برای همه سال ها بجز سال آبی70-69 (که دامنه موثر آن 02/5 کیلومتر است) می باشد. ارزیابی روش های درون یابی به کمک تکنیک اعتبارسنجی حذفی نشان داد که روش زمین آمار کریجینگ بهترین روش درون یابی برای همه سال ها بجز سال70-69 است که در این سال روش عکس فاصله به توان 5 بهترین روش درون یابی است. نقشه پهنه بندی مکانی مقادیر شاخص SPI در سال های مورد مطالعه نشان می دهد که در سال آبی50-49 در قسمت جنوبی استان، شهرستان های جیرفت و عنبرآباد، خشکسالی متوسط و در بقیه قسمت های استان خشکسالی ملایم و در شهرستان رفسنجان ملایم مرطوب را شاهدیم. در سال60-59 در قسمت عمده ای از سطح استان، خشکسالی ملایم و در شهرستانهای بم و بردسیر و شرق جیرفت ملایم مرطوب را شاهدیم. در سال70-69 شاهد خشکسالی های ملایم در شهرستان های کرمان، بافت، کهنوج و قسمتهای شرقی جیرفت هستیم. البته در سال آبی 80-79 تمام سطح استان در معرض خطر خشکسالی قرارگرفته است، به-طوری که در نیمه جنوبی استان (شهرستان های بافت، جیرفت و کهنوج) خشکسالی متوسط و در نیمه شمالی استان (شهرستان های کرمان، رفسنجان و بردسیر) خشکسالی ملایمی حاکم است. نقشه توزیع خطای درون یابی نیز حکایت از دقت بالای درون یابی به ویژه در محدوده ایستگاه های باران سنجی دارد.