ارزیابی تحمل به خشکی در برخی ارقام کلزای (Brassica napus L.) زمستانه

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ارقام مختلف کلزا براساس شاخص های تحمل به خشکی در تنش انتهای فصل رشد، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 88-1387 در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. نتایج بررسی با استفاده از شاخص های متفاوت تحمل به خشکی نشان داد که براساس شاخص تحمل به تنش (STI)، میانگین هندسی بهره وری (GMP) و بهره وری متوسط (MP) ارقام Zarfam، Talaye و GKH 305 به عنوان ارقام با عملکرد بالا در هر دو شرایط تنش و بدون تنش و هم چنین متحمل به تنش خشکی انتهای فصل محسوب شدند. همچنین با توجه به همبستگی مثبت و معنی دار شاخص های MP، GMP و STI با عملکرد دانه در شرایط مطلوب و تنش، در مجموع این شاخص ها به عنوان معیارهای مناسب جهت شناسایی ارقام متحمل به تنش شناخته شدند. نمودار بای پلات نیز نشان داد که شاخص هایMP، GMP و STI نسبت به یکدیگر دارای بالاترین ضریب همبستگی بودند و ارقام متحمل در مجاورت شاخص های تحمل قرار گرفتند. همچنین براساس نتایج به دست آمده از نمودارهای پراکنش سه بعدی ارقام Zarfam، GKH 305 و Tassilo به عنوان ارقام متحمل به خشکی و ارقام ES Astrid، GK Helena، Modena و Okapi به عنوان ارقام حساس شناسایی شدند.