بررسی اثرات توسعه کشاورزی و بهره برداری از منابع آب زیرزمینی در بیابان زایی منطقه طشک(استان فارس)

بخش وسیعی از کشور ایران را نواحی اقلیمی خشک و نیمه خشک در بر می گیرد. در این مناطق به دلیل کمبود بارندگی، کشاورزی متکی به آب های زیر زمینی و آبیاری است. بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و روش های نادرست آبیاری می تواند پیامدهای منفی از جمله افت سفره های زیر زمینی و تخریب کیفی منابع آب و شوری زایی را به دنبال داشته باشد. هدف اصلی این تحقیق تعیین شدت بیابان زایی ناشی از تخریب منابع آب و کشاورزی، در اراضی منطقه طشک در استان فارس می باشد. در نمونه برداری معیارها و شاخص های مورد بررسی به روش آماری طبقه بندی تصادفی، در رخساره های تحت امر کشاورزی استفاده شد. روش امتیاز دهی و ارزیابی شاخص های بیابان زایی در تحقیق حاضر مدل ایرانی IMDPA می باشد، سپس با محاسبه میانگین هندسی امتیازها در محیط نرم افزاریArc GIS نقشه های وضعیت فعلی بیابان زایی مربوط به هر شاخص و معیار تهیه شد. در پایان با تلفیق لایه ها و نقشه ها، نقشه نهایی شدت بیابان زایی و کلاس مربوطه تعیین گردید. نتایج نشان داد که ارزش عددی وضعیت فعلی بیابان زایی برای کل منطقه بر اساس دو معیار مورد بررسی در حدود 61/2 می باشد که بر اساس جدول طبقه بندی شدت بیابان زایی، شدید برآورد گردید. از میان دو معیارمورد بررسی، معیار آب با متوسط وزنی 92/2 تاثیر بیشتری نسبت به توسعه کشاورزی با میانگین وزنی 4/2 در بیابان زایی منطقه دارد.