تجربه گرایی و چالش تحلیلی ها

با اینکه در چند دهه اخیر دیدگاه پوزیتیویستها پیرامون تمایز تحلیلی- ترکیبی با نقدهایی جدی روبرو شده است اما هنوز نتایج اصلی این تمایز مانند انکار واقعگرایی در دو حوزه ریاضی و منطق و جدایی دانش و ارزش تا حدود زیادی در فلسفه علم معاصر باقی است. در این نوشتار ضمن بررسی مشکلات متعدد تجربه گرایان در تبیین جایگاه معرفتی تحلیلی ها استدلال خواهد شد که رویکرد کواینی نیز با اینکه بن بست نگاه پوزیتیویستی در خصوص تحلیلی ها را اعلام می کند اما نه تنها در ریاضی و منطق از قراردادگرایی پوزیتیویستی، که با هر گونه جستجو و گفتگوی علمی در تضاد است، جدا نمی شود بلکه این قراردادگرایی را به حوزه علوم تجربی نیز بسط می دهد. نگاه دوباره به واقع گرایی در دو حوزه ریاضی و منطق به عنوان راهی برای خروج از این بن بست پیشنهاد پایانی این نوشتار است. در این پیشنهاد با اشاره به پاره ای از قابلیتهای فلسفه ارسطویی در حل مسئله تحلیلی ها از آن برای تقویت واقعگرایی در این دو حوزه استفاده خواهد شد.