موازنه بین ابوتمام و شهاب الدین محمود حلبی در دو قصیده فتح عموریه و فتح عکا

شهاب الدین محمود حلبی از شاعران و کاتبان مشهور عصر ممالیک (دوره ی انحطاط)، اکثر جنگ های سپاه ممالیک ترک در مقابل صلیبیان در زمان خود را در قصایدی غنایی – حماسی، جاویدان ساخته است. از جمله اشعار وی در این زمینه، قصیده ی «فتح عکا» است که در آن سعی کرده با قصیده ی مشهور «فتح عموریه» ابوتمام معارضه کند. مقاله ی حاضر با برقراری موازنه و مقایسه بین معانی مشترک دو قصیده نام برده و بیان اینکه کدام شاعر در ابیات خود، مفهومی رساتر و عباراتی شاعرانه تری از ابیات شاعر دیگر در همان مفهوم دارد، به این نتیجه می رسد که شهاب الدین با اینکه در دورانی می زیسته که به نام عصر انحطاط مشهور است، در بعضی از معانی، هر چند اندک، گوی سبقت را از ابوتمام می رباید و با به کار بردن صور بلاغی و تصاویر زیبا بر آن شاعر بزرگ عصر عباسی، برتری می جوید؛ البته این برتری شهاب الدین بر ابوتمام، فقط به ابیات انگشت شماری از قصیده ی وی محدود شده و در بقیه ی ابیات برتری با ابوتمام است. برای رسیدن به این هدف، ابیات دو قصیده هم از لحاظ لغوی و هم از لحاظ درون مایه، مورد بررسی قرار گرفته است.