بررسی کانه زایی کانسار هماتیتی هنشک در استان فارس با استفاده از داده های سنگ شناسی، کانی شناسی و زمین شیمیایی

کانسار آهن هنشک بین روستاهای گوشتی و هنشک در صفاشهر و در شمال غرب استان فارس واقع شده است. کانه زایی آهن به صورت توده ای و عدسی همراه با رگه های سیلیس و باریت، در سنگ های میزبان دولومیتی قهوه ای رنگ سیلیسی شده با سن تریاس تشکیل شده است. کانه های اصلی به ترتیب شامل هماتیت و گوتیت و به مقدار کمتری مگنتیت هستند که اغلب از طریق فرآیند جانشینی و به میزان کمتر به شکل شکافه پرکن در سنگ میزبان جایگیر شده اند. مقادیر پایین فسفر (کمتر از 01/0 تا 41/0 درصد)، تیتانیوم (کمتر از 01/0 تا 04/0 درصد)، کروم (کمتر از 01/0 درصد) و وانادیوم (5- 16 ppm) در نمونه های کانسنگ، هرگونه منشاء ماگمایی نهشته های مورد مطالعه را رد می کند. همچنین اثری از کانی های شاخص اسکارن در منطقه دیده نمی شود. الگوی به هنجار شده کندریتی توزیع عناصر نادر خاکی، بی هنجاری منفی عناصر Ce و Eu، به همراه نسبت های Co/Ni، Eu/Sm1 و La/Lu1 در کنار داده های زمین دماسنجی (دمای 200- 300 درجه سانتیگراد) و بافتی، نشانگر ویژگی گرمابی ذخیره آهن هماتیتی هنشک است. توده های آذرین موجود در منطقه به عنوان منشاء فلزات و موتور حرارتی در این سیستم گرمابی عمل کرده اند. مشاهدات صحرایی، بافتی و ساختی ماده معدنی و سنگ های در برگیرنده، گویای اهمیت نقش محیط اکسایشی در نهشته شدن ماده معدنی است. با وجود مقادیر بسیار پایین مس و طلا در کانسار هنشک، مقدار نقره آن قابل مقایسه با برخی از ذخایر آهن نوع IOCG است.