ارتقای پایداری شهری از طریق تمهیدات بدیل حمل و نقل: سنجش دستآوردها و چالش های طرح آزمایشی دوچرخه اشتراکی در تهران

با عنایت به آرمان توسعه پایدار شهری، طی دو دهه اخیر، اجرای طرحهای دوچرخه مورد توجه برنامهریزان شهرهای گوناگون، از جمله تهران، قرار گرفته است. از آنجا که نخستین طرحهای دوچرخه تهران قرین توفیق نبودهاند، لازم است تمهیدات آزمایشی جدید در مراحل مختلف ارزیابی/ارزشیابی شوند. هدف از این مقاله سنجش مقدماتی دستآوردها و چالش های طرح دوچرخه اشتراکی منطقه هشت تهران (دو سال پس از آغاز فعالیتها) است. طرح به واسطه غور در نماگرهای دسترسی، آگاهی، ایمنی، تسهیل آمدوشد، رضایتمندی، پایداری و فرهنگسازی مورد مطالعه قرار میگیرد. سنجش بر اساس نتایج پیمایش کمی (نمونه 250 نفری از حدود 8000 بهرهور ثبتشده) و نیز مشاهده، اخذ نظر غیرکاربران و مصاحبه با دستاندرکاران انجام میشود. یافته ها نشان میدهد که طرح در جذب کاربران مرد و جلب رضایت آنان موفق بوده، اما در عین حال دارای نارسایی هایی از قبیل اطلاعرسانی ناکافی، فقدان فعالیتهای فرهنگسازی (به ویژه برای حضور زنان)، کمبود علائم راهنمایی و کیفیت نامناسب دوچرخه ها و مسیرهاست. همچنین، پایداری طرح در گرو خدمات در مناطق همجوار و تامین هزینه های نگهداری و توسعه جغرافیایی خانه های دوچرخه و مسیرها و نوسازی ادواری ناوگان از طریق تخصیص بودجه و فروش خدمات تبلیغاتی است.