ارزیابی آسیب پذیری ناشی از سیلاب در شهر تهران
نویسنده:
چکیده:
مقدمه
آسیب پذیری ناشی از سیلاب متغیر و پیچیده است. آسیب پذیری به پدیده هایی مانند بارش، رواناب، تمرکز آن و میزان در معرض آسیب قرارگرفتن نواحی پایین دست سیلاب بستگی دارد. آسیب-پذیری سیلاب طی زمان و از ناحیه ای به ناحیه دیگر متغیر است که علت آن شرایط خاص طبیعی، فعالیت های انسانی و فرهنگ مخاطره نزد جامعه در معرض خسارت می-باشد. شهری مانند تهران با تغییرات زیاد سطح اجتماعی - اقتصادی و کیفی زندگی در نواحی مختلف و نیز تفاوت-های ساختاری در بافت فیزیکی و کالبدی شهر، آسیب پذیری های جانی و خسارت مالی متفاوتی را در برابر سیلاب های شهری تجربه می کند.روش ها
در این پژوهش، به منظور دست یابی به الگویی در تفاوت های آسیب پذیری، متغیرهای بلوک های با بافت فرسوده، تراکم جمعیت، کاربری اراضی و پل به عنوان عناصر فیزیکی در معرض خطر و متغیرهای شیب و شبکه آبراهه به عنوان متغیرهای تشدید کننده آسیب پذیری بکار گرفته شده است. اولویت بندی و تعیین روابط بین این متغیرها با آسیب پذیری از طریق روش تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت و بر اساس نظرات کارشناسی، ماتریسی به ابعاد 6×6 جهت تعیین وزن معیار متغیرها برای تهیه نقشه آسیب پذیری ایجاد شد.یافته ها
نتایج تحلیل زونی میزان آسیب پذیری شهر تهران بر مبنای وزن های محاسبه شده از روش سلسله مراتبی را تعیین نمود. مناطق 10، 17، 8 و 11 آسیب پذیرترین بخش های شهر در برابر سیلاب های شهری هستند. در صورتیکه مناطق 22، 21، 18 و 5 کم ترین آسیب پذیری را در برابر وقوع سیلاب شهری دارند؛ این مناطق تقریبا عاری از بلوک های بافت فرسوده بوده و از نظر تراکم جمعیتی نیز نسبت به متوسط شهر تهران در سطح خیلی پایین تری قرار دارند. به ویژه منطقه 22 که به دلیل جدیدبودن بافت شهری، نبود بافت فرسوده و تراکم خیلی پایین جمعیت و هم چنین توان آبگذری بالا (مسیل رودخانه کن) آسیب-پذیری پایینی دارد.نتیجه گیری
وزن های معیار بدست آمده نشان می دهد که عامل تراکم جمعیت با 3825/0 و عامل تراکم شبکه آبراهه با 0428/0 به ترتیب بیشترین و کمترین وزن های معیار را در تعیین آسیب-پذیری دارند. نقشه آسیب-پذیری بیانگر آن است که 138 کیلومتر مربع از مساحت شهر تهران در رده آسیب پذیری زیاد و خیلی زیاد قرار دارد. براساس نتایج تحلیل زونی نیز مناطق 10 و 22 بترتیب بیشترین و کمترین آسیب پذیری را در برابر سیلاب دارندکلیدواژگان:
زبان:
فارسی
در صفحه:
79
لینک کوتاه:
magiran.com/p1119701
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!