استراتژی اهل بیت (علیهم السلام) در برخورد با تفسیر به رای

یکی از راه هایی که در طول تاریخ اسلام مورد استفاده برخی افراد و مکاتب جهت تفسیر قرآن بوده است، تفسیر به رای می باشد. تفسیر به رای یعنی تفسیر آیات قرآن بدون در نظر گرفتن قرائن متصل و منفصل و بدون توجه به روایات معصومین (ع) و بدون توجه به آیات دیگر قرآن و صرفا بر اساس میل و نظر شخصی. در روایات از تفسیر به رای نهی شده و از عواقب خطرناک آن همچون خروج از دایره ایمان و ورود به دایره کفر و عذاب جهنم خبر داده شده است.
با توجه به اینکه تفسیر به رای در مقابل تفسیر به ماثور بوده و با توجه به اینکه معمولا تفسیر به رای دستاویزی برای مکاتب انحرافی شده، تا آیات را بر اساس میل و عقیده خویش تفسیر کنند، اهل بیت (ع) از همان آغاز با این پدیده شوم به مبارزه برخاسته اند.
با توجه به روایات رسیده از اهل بیت (ع)، می توان گفت که این بزرگواران پنج استراتژی را در برخورد با تفسیر به رای و جریان های انحرافی ای که به تفسیر به رای برای توجیه افکار و آراء خویش دست می زدند، به کار می گرفتند: 1- منع و تحذیر از تفسیر به رای؛ 2- هشدار به مفسران فاقد صلاحیت؛ 3- تخطئه تفسیرها و برداشت های ناروا از قرآن؛ 4- نشان دادن مرجع علمی جهت تفسیر صحیح قرآن؛ 5- آموزش شیوه صحیح تفسیر قرآن کریم.