زمین شیمی و سن سنجی گرانیتوئیدهای سری مگنتیت کرتاسه پایانی در منطقه ارغش-قاسم آباد (شمال شرق ایران)

منطقه اکتشافی طلای ارغش در شمال شرق پهنه ایران مرکزی قرار دارد. این منطقه در پهنه ساختاری سبزوار در شمال گسل درونه واقع است. رخنمون های سنگی شامل سنگ های آتشفشانی با سرشت داسیت و آندزیت، سنگ های درونی با طبیعت دیوریت، کوارتزدیوریت، کوارتز مونزودیوریت، گرانودیوریت و گرانیت و سنگ های رسوبی با ترکیب آهک، ماسه سنگ و کنگلومرا هستند. مطالعه سنگ های نفوذی دیوریت، کوارتزدیوریت، کوارتزمونزودیوریت و گرانودیوریت گویای تعلق این مجموعه به سری مگنتیت (نوع I)، پتاسیم متوسط و متاآلومین است. این سنگ ها با کانی زایی ضعیف آهن در منطقه همراه هستند. عناصر TiO2، P2O5، Nb، La و Zr در توده ها دارای مقادیر پایین و نسبت های ایزوتوپی 87Sr/86Sr اولیه و εNd اولیه در آن ها به ترتیب 703755/0 و 74/4+ است. سن این توده ها بر اساس سن سنجی اورانیوم- سرب زیرکن 9/0 8/92 میلیون سال (کرتاسه بالایی) است. داده های ترکیب زمین شیمیایی و نسبت های ایزوتوپی 87Sr/86Sr اولیه، وجود ماگمایی با منشا گوشته تهی شده و مرتبط با پهنه فرورانش اقیانوس قدیمه سبزوار را تایید می کنند.