بررسی تغییرات نفوذپذیری سطحی خاک در شبکه های پخش سیلاب(مطالعه موردی آبخوان جاجرم)

بررسی تغییرات نفوذپذیری سطحی خاک در شبکه های پخش سیلاب بر آبخوان که طی سالهای گذشته در سطح کشور احداث شده اند، یکی از مهمترین مباحث در این عرصه می باشد. تغییرات نفوذپذیری سطحی خاک در عرصه های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است. ایستگاه پخش سیلاب در شهرستان جاجرم در استان خراسان شمالی دارای 15 سال آمار ثبت شده است. در این تحقیق تغییرات نفوذپذیری سطحی خاک در 223 هکتار از سطح فاز یک عرصه ی پخش سیلاب مورد بررسی قرار گرفته است. در این رابطه در 9 نوار پخش تعداد 27 نمونه و در مجاورت هر نوار در خارج از عرصه ی پخش سیلاب یک نمونه آزمایش نفوذپذیری سطحی به عنوان شاهد به روس استوانه های مضاعف انجام شد. نتایج نشان می دهد میانگین نفوذپذیری در نمونه های شاهد 22/5 سانتی متر در ساعت است که براساس تقسیم بندی نفوذ سطحی در محدوده ی نفوذپذیری متوسط قرار دارد. در داخل عرصه ی پخش سیلاب نفوذپذیری از 88/0 در نوار اول تا 19/4 سانتی متر در ساعت در نوار نهم متغیر و بطور میانگین برای کلیه ی نوارها 23/3 سانتی متر در ساعت می باشد. این تغییرات به دلیل تفاوت دفعات سیل گیری در نوارهای نه گانه است. کاهش نفوذپذیری در نوارهای مختلف نسبت به شاهد از حداکثر 83 درصد در نوار اول تا 7/11 درصد در نوار هشتم مشاهده می شود. نتایج نشان می دهد نوار 1 از نظر نفوذپذیری در رتبه ی کمی آهسته قرار گرفته است و نوارهای 2 تا 4 در نزدیکی طبقه بندی کمی آهسته قرار دارد و نوارهای 5 تا 9 همچنان در سطح متوسط باقی مانده اند. وابستگی کاهش نفوذپذیری به دفعات سیل گیری در سطح اطمینان 99 درصد معنی دار است.