شبکه و خوشه های فناوری

خوشه های فناوری ترکیب منسجمی از متخصصین، سرمایه های مخاطره پذیر ، شرکت های با فناوری های برتر و زیر ساخت های فیزیکی مناسب است که در مجاورت دانشگاه ها، پارکهای علم و فناوری و مراکز تحقیقاتی و در یک محدوده جغرافیایی مشخص با یک مدیریت بازار محور، محصولات و خدمات دانش محور را تولید می کنند. امروزه خوشه ها بعنوان مدلی برای توسعه اقتصادی مبتنی بر دانش مورد توجه قرار گرفته است. از این رو اقتصاددانان، خوشه ها و شبکه ها را بعنوان مزیت رقابتی جهانی و دارای نقش ویژه و کلیدی در بهره وری سریع از دستاوردهای نوآوری می دانند. در تعریف خوشه بر عواملی همچون؛ تمرکز جغرافیایی و تشابه حوزه فعالیت، تخصص و تقسیم وظایف که منجر به ارتباط درون گروهی و وابستگی های درونی نهادها شرکت های فناور می شود، تاکید می نماید. نکته مهم در خصوص توسعه اقتصادی جوامعی که شرایط ایجاد خوشه ها را مهیا نموده اند به مزایا و نتایج حاصل از شکل گیری خوشه بر می گردد. عمده ترین مزایا شامل؛ افزایش فرصت های کار و فعالیت، تبادلات دانش و در نتیجه هم افزایی دانش بین شرکت ها، افزایش سطوح تخصصی، تقویت روابط اجتماعی نام برد. اصل بنیادی این است که خوشه های منطقه ای این توانایی را دارند که اگر ایجاد شبکه های قوی اجتماعی کسب و کار تشویق گردد و نوآوری های موفق و مزیت های رقابتی ترویج می یابند. به همین خاطر بسیاری از کشورها در تدوین سیاست های خود روی ترویج نوآوری و شکل گیری خوشه های صنایع فناوری مرتبط در مناطق مختلف در جهت ایجاد رقابت و رشد اقتصادی تمرکز نموده اند.