انسان کامل از منظر ابن عربی و امام خمینی (ره)

پس از توحید، انسان کامل مهم ترین بحث در عرفان نظری به حساب می آید و عارفان درباره آن از جهات متعدد، حقایق سودمندی را مطرح و تبیین کرده است. ازاین رو در این مقاله ساحت نظری انسان کامل را باتاکید بر دیدگاه شیخ اکبر و امام خمینی رحمه الله بررسی و تحلیل کرده ایم.
جهان بینی ابن عربی بر دو اساس استوار است: یکی حق سبحان است و دیگری انسان کامل. وی واضع اصطلاح «انسان کامل» بوده و نخستین کسی است که در عرفان اسلامی این اصطلاح را در کتاب های خود، مانند الفتوحات المکیه و فصوص الحکم به کار برده است.
امام خمینی رحمه الله ، در بسیاری از تالیفاتش درباب انسان کامل سخنانی عمیقی بیان کرده است. وی انسان کامل را در آثار مختلف خویش پرفروغ جلوه داده است. گرچه نظریه انسان کامل به صورت پراکنده در آثار ایشان آمده است، با جمع آوری و تحلیل آرای ایشان، به نتایج خوبی می توان دست یافت.
انسان کامل از نظر عرفا، صورت کامل خدا و آینه تام اسما و صفات اوست. او واسطه حق و خلق است و به علت وجود او، فیض خدا به جهان و جهانیان می رسد و به سبب وجود او، وجود آنان باقی می ماند.