سندرم متابولیک و چاقی Print

از ابتدای شرح سندرم متابولیک به شکل امروزین آن توسط Reavenدر سال 1988 اجزای این سندرم که چاقی شکمی، پرفشاری خون، هیپرتری گلیسیریدمی، کاهش HDL و مقاومت به انسولین هستند با ترکیب های مختلف توسط مجامع جهانی مانند WHO، IDF، EGIR و AACE برای تشخیص آن برشمارده شده اند. روی هم رفته کارآیی این نظام های تشخیصی از بابت قدرت پیش آگهی دهنده دو پی آمد مهم سندرم متابولیک یعنی دیابت و بیماری قلبی_ عروقیتقریبا مانند هم بوده اند از بابت توان بیماریابی نیز کمابیش مثل هم هستند. براساس هریک از این معیارها شیوع سندرم متابولیک در همه جای دنیا به خصوص در زنان و در گروه های سنی بالاتر به شدت رو به افزایش است و عوامل مختلفی که مهم ترین آن ها چاقی و افزایش سن جوامع هستند در این افزایش شیوع دخالت دارند. در پاتوژنز این سندرم عوامل و مسیرهای گوناگونی برشمارده شده اند که مهم ترین آن ها مقاومت به انسولین و نقش واسطه های آماسی است. مطالعات مختلف رابطه ی هیپرانسولینمی و مقاومت به انسولین و نیز افزایش واسطه های آماسی همچون CRP را با بروز و پیشرفت سندرم متابولیک به خوبی نشان داده اند. سندرم متابولیک غیر از دو پی آمد اصلیش یعنی دیابت و بیماری های قلبی _عروقی، با عوارض بسیار دیگری همچون کبد چرب، استئاتوز کبدی، سیروز کبدی، نارسایی مزمن کلیه، آلبومینوری، هیپریوریسمی و نقرس، سندرم تخمدان پلی کیستیک و سندرم آپنه هنگام خواب نیز مطرح است. درمان سندرم متابولیک در واقع درمان اجزای آن یعنی پرفشاری خون، دیس لیپیدمی و چاقی است. در این راستا مطالعات بزرگ متعددی بر روی نقش گرو ه های مختلفی از داروها از جمله بی گوانید ها، تیازولیدین دیون ها، آکاریوز، داروهای گروه ACE.1 و ARB و استاتین ها در پیش گیری از بروز دیابت و بیماری های قلبی انجام شده و در حال انجام است. در هر حال هنوز خط مقدم درمان سندرم متابولیک اصلاح شیوه زندگی یعنی داشتن برنامه غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم در جهت کاهش وزن است و در صورت بروز نیاز به مصرف دارو کارآمدترین دارو متفورمین بوده است. در موارد چاقی شدید که به روش های فوق پاسخ ندهد درمان جراحی کمک کننده خواهد بود. در سال های اخیر شبهاتی در مورد اهمیت تشخیص سندرم متابولیک مطرح شده اما هنوز اهمیت مجموعه این عوامل خطر و لزوم رفع آن ها مورد تایید همگانی است.