نقش فناوری های نوین در بازتوانی بلایا و حوادث

حوادث طبیعی و انسان ساخت به خصوص آنهایی که در مقیاس بزرگ اتفاق می افتند، علاوه بر ایجاد مرگ و میر و مجروحیت، باعث ایجاد معلولیت های جسمی، روانی و اجتماعی نجات یافتگان از حادثه می شوند. تامین و ارائه خدمات به موقع، سریع و اثربخش توانبخشی در بلایا می تواند میزان این معلولیت ها را به طور قابل توجهی کاهش دهد. ارائه خدمات توانبخشی در محل حادثه از طرفی یک ضرورت بوده و نبود آن می تواند باعث ایجاد پیامدهای منفی فردی، خانوادگی و اجتماعی شود و از طرف دیگر گاهی اوقات انتقال و ارائه این خدمات بسیار مشکل خواهد بود. هدف این مطالعه مرور محدود نیازها، ضعف ها و محدودیت های ارائه خدمات بازتوانی در حوادث و تبیین پتانسیل هایی است که فناوری های نوین در پاسخ به این نیازها ایجاد کرده اند. در این مطالعه مقالات منتشر شده به زبان انگلیسی در پایگاه های اطلاعاتیLibrary of Congress، Web of Science وPubMed بررسی گردید. کلمات کلیدی مورد استفاده در این مطالعه عبارتند از: بازتوانی (Rehabilitation)، حوادث (Disaster) و فناوری (Technology). محققان با مطالعه خلاصه مقالات هرکدام را که غیرمرتبط با هدف مطالعه بود، حذف و خلاصه مقالات مرتبط با هدف مطالعه را انتخاب کردند. مقاله حاضر، حاصل مطالعه مقالات مرتبط دردسترس است. خطای دسترسی نداشتن به همه مقالات و همچنین خطای انتخاب در این مطالعه وجود دارد. میزان استفاده از فناوری های نوین اعم از فناوری های ارتباطی، دیجیتال و نانویی در همه مراحل بحران ازجمله توانبخشی بلایا در حال افزایش است. ارائه خدمات بازتوانی از راه دور، استفاده از توان رسانه های دیداری و شنیداری به منظور ارائه خدمات روانی، اجتماعی و حمایتی و همچنین طراحی سیستم های دیجیتال توانبخشی فیزیکی و روانی را می توان نمونه هایی از این فناوری ها دانست. رشد سریع و پیش رونده فناوری های نوظهور، دورنمای روشن و امیدوارکننده ای را در استفاده از این فناوری ها در همه فعالیت های قبل، حین و بعد از بلایا ترسیم کرده است. شناخت چالش ها و نیازهای پیش رو در بازتوانی حوادث و پتانسیل هایی که فناوری های نوین در پاسخ به این نیازها خلق کرده اند، نیازمند توجه بیشتر محققان، مدیران و سیاستگذاران است.