افزایش استخراج سرب خاک به وسیله تلخه (Acroptilon repens) در اثر مایه زنی با برخی قارچ ریشه های آربوسکولار و باکتری های افزاینده رشد گیاه

قارچ ریشه های آربوسکولار (AMF) و باکتری های افزاینده رشد گیاه (PGPR) با راه کارهای مختلف در بهبود رشد و بردباری گیاهان در خاک های آلوده به فلزات سنگین موثر شناخته شده اند. هدف این مطالعه بررسی افزایش استخراج سرب خاک به وسیله تلخه در اثر مایه زنی با برخی از گونه های AMF (ترکیبی از گونه های Glomus شامل G. intraradices، G. mosseae و G. fasciculatum) و PGPR (ترکیبی از گونه های Pseudomonas شامل P. putida، P. fluorescens و P. aeruginosa) بود. این پژوهش در شرایط گلخانه ای به صورت فاکتوریل با دو فاکتور غلظت سرب (در 4 سطح) و تیمار میکروبی (در 2 سطح) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و در 3 تکرار انجام شد. به همین منظور، یک نمونه خاک انتخاب و به طور یکنواختی با غلظت های مختلف سرب (صفر، 250، 500 و 1000 میلی گرم بر کیلوگرم) آلوده شد. خاک آلوده شده استریل شد و سپس با AMF و PGPR مایه زنی شد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت سرب در خاک مقادیر عملکرد شاخساره، غلظت آهن و روی در شاخساره کاهش یافت و مقادیر سرب زیست فراهم، غلظت سرب در شاخساره و کل سرب استخراج شده توسط تلخه افزایش یافت. مایه زنی با AMF و PGPR عملکرد شاخساره تلخه را به طور میانگین به ترتیب بیش از 7/2 و 4/1 برابر نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. مقدار کل سرب استخراج شده توسط شاخساره به طور میانگین در تیمارهای AMF و PGPR به ترتیب بیش از 2/3 و 2/2 برابر نسبت به تیمار شاهد بیش تر بود. بنابراین می توان چنین نتیجه گیری کرد که استخراج سرب خاک به وسیله تلخه در اثر مایه زنی با گونه های AMF و PGPR به طور چشم گیری افزایش می یابد.