افسانه ی تمثیلی و کارکرد آن در شعر احمد مطر

از گریزگاه های ادبا در بیان دیدگاه های سیاسی، اجتماعی و اخلاقی، خلق داستان هایی با شخصیت های حیوانی است که هر کدام از آن حیوانات نماینده و نماد قشر خاصی از جامعه و دارای خصوصیات اخلاقی و رفتاری هستند که به شاعر در شخصیت پردازی داستان ها و رسیدن به اهدافش کمک می کنند. این داستان ها که در ادبیات فارسی افسانه ی تمثیلی نامیده می شود، در اشعار احمد مطر شاعر منتقد معاصر جهان عرب حضور گسترده ای دارد و شاعر توانسته است با کمک این داستان ها و با هنرمندی خاصی مفاهیم سیاسی و اجتماعی خود را به مردم جامعه انتقال دهد و در آگاهی مردم نقش بسزایی داشته باشد. این پژوهش با بررسی و تحلیل داستان ها و کارکردهای هرکدام به تاویل نمادها و شخصیت ها و کارکردهای سیاسی و اجتماعی آنها می پردازد و سپس به جنبه های هنری هر روایت و شیوه های متعدد آن اشاره می کند و نشان می دهد که شاعر با این شیوه ی شخصیت پردازی، سطح فکری، احساسات و نگرش های شخصیت های اصلی را به خوبی نشان داده است. در شیوه ی روایت، از آنجایی که داستان ها بسیار موجز و کوتاه هستند بیشتر از شیوه ی روایت مستقیم (توصیف) استفاده می کند و گفتگو نیز در حقیقت مانندی داستان ها جایگاه ویژه ای دارد. از لحاظ هنری شاعر در این داستان ها از انواع هنجارگریزی، ناسازواری، آشنایی زدایی و... استفاده کرده و از شیوه های مختلف شخصیت پردازی سود جسته است.