تغییر در قابلیت استفاده و شکل های شیمیایی روی در ریزوسفر لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) در تعدادی از خاک های آهکی

ریزوسفر محیطی کوچک با خصوصیات میکروبیولوژیک و شیمیایی کاملا متفاوت از توده خاک می باشد که ممکن است قابلیت استفاده و جزء بندی روی در آن نیز متفاوت از توده خاک باشد. در این تحقیق، به بررسی روی قابل استفاده و شکل های آن در فاز جامد خاک ریزوسفر لوبیا و توده 10 خاک آهکی با استفاده از ریزوباکس در شرایط گلخانه ای پرداخته شد. کل کربن آلی، کربن آلی محلول، کربن بیومس میکروبی، pH، روی قابل استفاده (با استفاده از 7 روش عصاره گیری شیمیایی) و شکل های شیمیایی روی در فاز جامد خاک های ریزوسفری و توده تعیین شد. نتایج نشان داد که کل کربن آلی، کربن آلی محلول و کربن بیومس میکروبی در خاک های ریزوسفر لوبیا افزایش معنی دار (01/0p<) و pH کاهش معنی دار (01/0p<) یافتند. مقدار روی عصاره گیری شده با استفاده از عصاره گیرهای شیمیایی (به جز مهلیچ 1 و HCl) در خاک های ریزوسفری کمتر از خاک های توده بود. هم چنین، شکل های شیمیایی روی در خاک های ریزوسفری کاهش معنی داری (05/0p<) نسبت به خاک های توده یافتند. نتایج نشان داد که ضرایب همبستگی معنی دار بیشتری در خاک ریزوسفر بین روی عصاره گیری شده با عصاره گیرهای مختلف شیمیایی و پاسخ های لوبیا نسبت به خاک های توده وجود داشت. غلظت و جذب روی در لوبیا با روی تبادلی و روی پیوند شده با اکسیدهای آهن و منگنز در خاک های ریزوسفری و با روی پیوند شده با اکسیدهای آهن و منگنز در خاک های توده همبستگی معنی داری (05/0p<) داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که قابلیت استفاده روی در خاک های ریزوسفری متفاوت از خاک های توده است. بنابراین، استفاده از خاک ریزوسفر در بررسی روی قابل استفاده گیاه لوبیا پس از رشد گیاه، توصیه می شود.