نقش و کارکرد خانواده در گرایش دانشجویان به اعتیاد و سوء مصرف مواد

اعتیاد و سوء مصرف مواد یکی از چالش های مهم اجتماعی، بهداشتی و روانی جهان امروز است و بعنوان مهمترین آسیب اجتماعی جامعه انسانی را مورد هجوم خود قرار داده است. لذا این مطالعه با هدف تعیین گرایش به اعتیاد و سوء مصرف مواد با توجه به کارکرد خانواده در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زابل در سال 1391 طراحی و اجرا گردید.
روش پژوهش: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی، جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زابل در سال 1391 بوده که تعداد 216 نفر از دانشجویان جدیدالورود و ترم 7 و بالاتر با استفاده از روش سرشماری انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند.. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه های عملکرد خانواده وگرایش به اعتیاد و سوء مصرف مواد بود که توسط افراد تکمیل و جمع آوری گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS-17و توسط آزمون های آماری t مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل گردید و 05/0p< به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.
میانگین نمره گرایش به اعتیاد افراد مورد مطالعه 45/4+ 35/17 از مجموع 36 امتیاز برآورد گردید. میانگین نمره گرایش به اعتیاد افراد مورد مطالعه در دانشجویان مذکر نسبت به دانشجویان مونث و دانشجویانی که دوستان معتاد داشتند، نسبت به دانشجویانی که دوستان معتاد نداشتند به طور معنی داری بیشتر بود (01/0=p). میانگین نمره عملکرد خانواده 03/17+58/114 از مجموع 200 امتیاز برآورد گردید. میانگین نمره پیوستگی و انعطاف پذیری خانواده افراد مورد مطالعه به ترتیب 40/9+45/58 و 36/9+129/56 از مجموع 100 امتیاز برآورد گردید. در بعد کارکرد خانواده، بین پیوستگی فعلی (روابط عاطفی بین اعضای خانواده) و گرایش به اعتیاد دانشجویان مورد مطالعه رابطه منفی و معنی داری به دست آمد (001/0p<).
با توجه به نتایج مطالعه، پیوستگی عاطفی اعضای خانواده سبب ایجاد کانونی گرم برای زندگی گردیده و سرپرستی و نظارت مناسب خانواده ها در انتخاب دوست و نوع روابط، روی جوانان مخصوصا جنس مذکر می تواند تاثیر مثبت زیادی بر پیشگیری از اعتیاد و گرایش به مواد مخدر داشته باشد.