پایش پدیده مخرب لایه بندی حرارتی در دریاچه سد مخزنی اکباتان همدان

سدها از مهم ترین سازه های تامین کننده آب آشامیدنی می باشند و به منظور مدیریت کیفیت آب در مخازن سدها شناخت پدیده هایی که در آن رخ می دهد، ضروری می باشد. از مهمترین این رخدادها، پدیده لایه بندی حرارتی می باشد که موجب کاهش کیفیت آب خروجی از سد می گردد. در این پژوهش رژیم حرارتی مخزن سد اکباتان همدان که مهمترین منبع تامین کننده آب قابل شرب شهر همدان می باشد مورد بررسی قرار گرفت.
در ابتدا موقعیت ایستگاه های نمونه برداری تعیین شد و در ادامه پروفیل های دما – عمق مخزن با اندازه گیری مستقیم دما در اعماق مختلف مخزن رسم گردید، در مجموع در هفت ایستگاه دما و اکسیژن محلول با فواصل 50 سانتی متری و تا عمق 25 متری از سطح آب دریاچه و در طی 12 ماه به صورت ماهیانه اندازه گیری شد. در نهایت نتایج به دست آمده با نمودارهای ویتزل مقایسه گردید.
لایه بندی حرارتی در سد مورد نظر از اردیبهشت ماه آغاز می گردد و تا اوایل دی ماه به مدت 8 ماه ادامه می یابد و در اواسط تابستان به شدیدترین حالت خود می رسد، در دی ماه لایه بندی تخریب گشته و تا اواخر فروردین به مدت 4 ماه مخزن در وضعیت اختلاط کامل به سر می برد. لایه آلوده ترموکلاین در اکثر ماه هایی که آب در وضعیت لایه ای قرار داشت در عمق 10 متری قابل تشخیص بود.
باتوجه به موقعیت جغرافیایی دریاچه و تراز میانگین 1955متر، دریاچه مورد نظر جزء دریاچه های یک گردشی گرم با یک گردش زمستانه به مدت 4 ماه طبقه بندی می گردد،. بنابراین عمق برداشت در ماه هایی که لایه بندی وجود دارد فاکتور مهمی در کیفیت آب خروجی از مخزن سد می باشد.