بررسی ژئوشیمیایی و سنگ شناسی دولومیتهای موجود در سنگ های کرتاسه زیرین منطقه اصفهان

منطقه مورد مطالعه دراین پژوهش در محدوده ی جنوب، غرب و شمال اصفهان واقع شده است. دراین پژوهش به بررسی ژئوشیمیایی و سنگ شناسی دولومیت های کرتاسه زیرین پرداخته شده است. براساس مطالعات سنگ شناسی و ژئوشیمیایی پنج نوع دولومیت در برش های مورد مطالعه تشخیص داده شده است. نوع اول دولومیت های خیلی ریز- ریز بلور که در شرایط نزدیک به سطح زمین و در مراحل اولیه دیاژنز در پهنه های جزرومدی تا کولاب تشکیل شده اند. در این دولومیت ها مقادیر Srبالا (2537پی پی ام) و)Fe8861 پی پی ام) و Mn(852 پی پی ام) پایین است. نوع دوم، دولومیت های ریز - متوسط بلور نیمه شکل دار تا بی شکل را شامل می شود که نسبت به نوع اول مقادیر Sr آن ها کمتر و برعکس مقادیر Fe و Mn آن ها بیشتر است. این دولومیت ها به احتمال زیاد در مراحل اولیه دیاژنز تدفینی کم عمق تشکیل شده اند. نوع سوم شامل دولومیت های متوسط - درشت بلور شکل دار و نیمه شکل دار و واجد حواشی روشن و مراکز کدر هستند. این نوع دولومیت ها در مقایسه با دو نوع قبلی دارای Fe و Mn بیشتر و Srکمتری هستند. آن ها احتمالا در شرایط تدفین بیشتر و از طریق دولومیتی شدن رسوبات آهکی قبلی و یا از تبلور دوباره دولومیت های نوع اول و دوم تشکیل شده اند. دولومیت های متوسط درشت بلور پرکننده ی شکستگی ها و فضاهای خالی، نوع چهارم از دولومیت های منطقه مطالعاتی را تشکیل می دهند. این دولومیت ها، احتمالا دراثر دیاژنز تاخیری و در طی تدفین متوسط در دمایی کمتر از 60 تا 80 درجه سانتی گراد تشکیل شده اند. دراین دولومیت ها، مقادیر Fe و Mn به سمت مرکز حفرات و شکستگی ها افزایش می یابد.
نوع پنجم، شامل دولومیت های درشت بلور زین اسبی پرکننده حفرات و شکستگی هستند. این دولومیت ها، در خلال دیاژنز تدفینی عمیق و در دمایی بالاتر از 60 تا 80 درجه سانتی گراد، در آخرین مرحله دیاژنز تشکیل شده اند. این نوع دولومیت ها، فقط در برش نجف آباد تشخیص داده شده اند و تشکیل آن ها به احتمال زیاد مرتبط با تکتونیک منطقه بوده است.
شواهد ژئوشیمیایی، بررسی مقادیر عناصر فرعی و اصلی و همچنین استوی شیومتری دولومیت ها حاکی از کاهش مقدار استرانسیم و افزایش مقادیر منگنز و آهن از دولومیت های نوع اول به دولومیت های نوع چهارم (پرکننده ی حفرات) است. دولومیت های خیلی ریز- ریزبلور(نوع اول) دارای بالاترین مقادیر استرانسیم و بالاترین استوی شیومتری هستند. بالابودن مقدار استرانسیم دردولومیت های خیلی ریز - ریزبلور احتمالا دلیلی بر کانی شناسی آراگونیتی کربنات های اولیه است، ضمن اینکه بالا بودن نسبت Mg/Ca در این دولومیت ها نیز تاییدی بر تشکیل آن ها از سیالاتی با شوری بالا می باشد