اثر صفات فیزیولوژیک گندم بر کارآیی مصرف آب فتوسنتزی در شرایط دیم

در مناطق خشک و نیمه خشک که آب یک عامل محدودکننده است، شناخت و تبیین کارآیی مصرف آب اولین و مهم ترین گام در جهت افزایش عملکرد محصولات زراعی به شمار می آید. به منظور بررسی نحوه تاثیر صفات فیزیولوژیک مختلف گندم بر کارآیی مصرف آب فتوسنتزی در شرایط دیم، آزمایشی با 100 لاین و رقم گندم در قالب طرح لاتیس مربع ساده (10×10) انجام شد. در زمان گل دهی، محتوای نسبی آب برگ و سرعت از دست دادن آب از برگ های بریده به همراه صفات سرعت فتوسنتز، غلظت CO2 زیر روزنه ای، سرعت تعرق، هدایت روزنه ای و شاخص کلروفیل اندازه گیری شدند. با انجام رگرسیون گام به گام برای متغیر وابسته کارآیی مصرف آب فتوسنتزی (PWUE)، سه متغیر مستقل سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق و غلظت CO2 زیر روزنه ای وارد مدل شدند و 88% از تغییرات کارآیی مصرف آب فتوسنتزی را توجیه کردند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که سرعت فتوسنتز اثر مستقیم مثبت و غلظت CO2زیر روزنه ای و سرعت تعرق اثر مستقیم منفی بر این صفت دارند. در کل نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که گزینش گیاهانی که دارای سرعت فتوسنتز و تعرق بالاتر و در عین حال CO2 زیر روزنه ای کمتری باشند، برای بهبود کارآیی مصرف آب توصیه می شوند.