سرامیک- کامپوزیتها؛ آموزه های کهن، رهیافتهای نوین در ارتقاء کیفیت سرامیکهای هنری

انسان به عنوان هنرمند، در مسیر تعالی خود همواره در جستجوی مواد و ابزارهایی نو برای بیان و انتقال احساسات، عقاید و تخیل بی حد و مرز خویش بوده است. در این میان سفال و سرامیک به عنوان هنری به قدمت خود بشر، بیش از سایر هنرها به مواد و شیوه های تولید وابسته است. به طور سنتی افزودن مواد خاص و ساختن مواد مرکب رسینه (کامپوزیت-سرامیکها) یکی از روش های بهبود کیفی و ارتقاء کارپذیری این مادهی کهن مورد استفاده بشر در تمامی تمدنها بوده است. با افزودن مواد ترکیبی با منشاء گیاهی، حیوانی و یا معدنی به گل رس میتوان خواص بدنه را متناسب با کاربردهای هنری خاصی که مد نظر است بهبود بخشید. تغییراتی نظیر؛ فرمپذیرکردن بدنه، تغییر رنگ و بافت، استحکامبخشی، کنترل انقباض، رفع تاب برداشتن، رفع ترک خوردگی، توسعه دمای پخت بدنه ها و لعابها، سبکسازی و شوکپذیر کردن بدنه ها در برابر حرارت.
در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و همچنین تجربی و با عنایت به اهمیت و جایگاه مواد و روش ها در هنر سفال و سرامیک، با نگاهی به آموزه های هوشمندانه و ارزشمند کهن، مواد افزودنی بومآورد که به طور سنتی به منظور بهبود و ارتقاء کیفی بدنه های رسی به آن ها اضافه میشدهاند و کاربردهای هنری آن ها مورد مطالعه قرارگرفته و در ضمن بررسی این موضوع در بسترهای تاریخی آن، قابلیتها، فرمولاسیون و تکنیکهای ساخت آن ها ارایه شده است. چنین شناختی به ویژه امروزه میتواند با توجه به پیشرفت فراوان و سریع علم سرامیک و معرفی مواد بسیار متنوع و جدید طبیعی و مصنوعی، الگویی باشد فرا روی هنرمندان، سفالگران و متخصصان علم سرامیک که با استفاده از مواد مرکب سرامیکی و قابلیتهای آن ها ترکیبات جدیدی را متناسب با اهداف کاربردی-هنری مورد نظر تهیه نمایند و شیوه های بیانی هنری خلاقانه و نوینی را در تولید و ارایه آثار و محصولات هنری سرامیکی در پیش گیرند، که به برخی از آن ها در خلال مقاله اشاره رفته است.