قدرت در عصر اطلاعات

در این مقاله استدلال می کنیم که فناوری های اطلاعات و ارتباطات و کاربست فزاینده آن در تمامی ابعاد زندگی بشری، از چند جهت فهم متعارف از منابع، ماهیت و اشکال قدرت را متحول ساخته است: نخست آن که براساس الزامات فناوری اطلاعات و ارتباطات، دولت ملت ها به عنوان مهم ترین بازیگران عصر صنعتی با کنشگران جدیدی مواجه شده اند که در وضعیتی پیچیده از همزیستی، تعامل یا تقابل با آنها به سر می برند. توزیع قدرت در میان کنشگران متعددی مانند سازمان های بین المللی، شرکت های چندملیتی، جنبش های اجتماعی فراملی، سازمان های غیردولتی و افراد، چالش بزرگی را فراروی جایگاه و کارکرد سنتی دولت به عنوان تنها دارنده و اعمال کننده قدرت قرار داده است؛ دوم این که فهم کلاسیک از قدرت در چارچوب دو نوع نگاه ابزاری و ساختاری در نتیجه تحولات ناشی از فناوری های دیجیتالی و امکانات تازه آنها باید بازتعریف شود؛ به نحوی که چهره دیگر قدرت یعنی قدرت معنایی و مجازی را نیز در بر گیرد. چرا که کاربرد قدرن به میزان زیادی وابسته به بافتی است که در آن قرار دارد. در بافت جدید که مبتنی بر فضای مجازی است قدرت اطلاعات اهمیت فزاینده ای در ساختارهای قدرت جهانی و در تعاملات میان دولت ها پیدا کرده است. سوم و مهم تر این که فناوری اطلاعات به بازسازی هویت و حوزه های موضوعی در سیاست جهان انجامیده است؛ به عبارت دیگر اگر تمایلات کنشگران را نتیجه تعامل آنها با دیگران و دست یابی آنها به تعریفی از خود و دیگری قلمداد کنیم، فناوری اطلاعات به دلیل ماهیت تعاملی و پویای آن، به مهم ترین بسترساز این تعامل تبدیل گردیده است.