مطالعه ی اثر نیکوتین مادری بر تغییرات کلاژن IV غشای پایه ی ریزعروق مغز در نوزادان موش نژاد Balb/C

نیکوتین ترکیب اصلی سیگار محسوب می‌شود که می‌تواند به راحتی از سد خونی- جفتی عبور کند و در اندام‌های درحال تکوین جنین تجمع یابد. به علاوه نیکوتین در دوران شیردهی وارد شیر می‌شود و نوزاد را تحت ‌تاثیر قرار می‌دهد. مطالعات نشان داده است که کلاژن IV یکی از مهم ترین اجزاء غشای پایه‌ عروق در اندام‌های مختلف جنین از جمله مغز محسوب می‌شود.

در این مطالعه تاثیر تجویز نیکوتین مادری روی کلاژن IV غشاء پایه ریزعروق قشر مغز نوزادان موش بوسیله‌ تکنیک ایمونوهیستوشیمی مورد مطالعه قرار گرفت.

در این مطالعه از 24 موش‌ ماده‌ حامله‌ نژاد Balb/C استفاده گردید. این موش‌ها بعد از جفتگیری انتخاب و به 4 گروه، 2 گروه تجربی و 2 گروه کنترل تقسیم شدند. موش‌های مادر در گروه تجربی 1 از روز 5 حاملگی تا زایمان روزانه mg/kg 3 نیکوتین را به صورت داخل صفاقی دریافت کردند و در گروه تجربی 2 همین روند تا 10 روز بعد از زایمان انجام شد (شیردهی). همچنین گروه کنترل حجم مشابه‌ای از نرمال سالین را در دوره‌ مشابه با گروه تجربی دریافت کردند. بعد از زایمان، نوزادان در روز 10 بعد از تولد از مادر جدا شدند، مورد بیهوشی قرار گرفته و بافت مغز آن ها جداسازی گردید. بلوک‌های آماده شده از مغز این نوزادان به طور سریالی برش داده شد و مورد مطالعه‌ی ایمونوهیستوشیمی قرار گرفت.

شدت واکنش پذیری کلاژن IV در غشاء پایه‌ ریزعروق قشر مغز نوزادان در گروه تجربی اول (تزریق تا روز زایمان) نسبت به گروه کنترل اول افزایش معنی داری نشان داد (0/002=p)؛ همچنین شدت واکنش پذیری کلاژن IV در غشاء پایه‌ی ریزعروق قشر مغز نوزادان در گروه تجربی دوم (تزریق تا 10 روز پس از زایمان) نسبت به گروه کنترل دوم افزایش معنی داری نشان داد (0/002=p)؛ ولی تفاوت معنی داری بین شدت واکنش پذیری بین دو گروه تجربی که نشان دهنده‌ تاثیر نیکوتین مادری در دوران شیردهی باشد، مشاهده نشد.

نیکوتین مادری تاثیرات قابل توجهی را در ساختار عروق بدن به ویژه عروق مغز می‌گذارد. این نتایج پیشنهاد می‌دهد که نیکوتین مادری میزان بیان کلاژن IV غشاء پایه را افزایش می‌دهد، ولی با وجود تجمع نیکوتین در شیر مادر، نیکوتین مادری در دوره‌ شیردهی تاثیری در میزان بیان کلاژن IV ندارد.