بررسی گرته همدیدی بارش های سنگین بیست و چهار ساعته در استان خوزستان در دوره (1996 تا 2000)

استان خوزستان واقع در جنوب غرب ایران منطقه ای کم بارش می باشد اما در برخی مواقع از سال دستخوش بارش های سنگین قرار می گیرد. در این مطالعه به منظور شناخت ساز و کار شکل گیری، مسیر حرکت و محتوای رطوبت همراه با سامانه های آب و هوایی باران زا که نقش مهمی در تشخیص به موقع و کنترل سیلاب، آبگرفتگی های شهری و آبخیزداری و کاهش ضایعات و تخریب دارند، ابتدا تاریخ رخداد بارش های سنگین بیش از 70 میلی متر در طی سال های 1996 تا 2000 از ایستگاه های همدیدی استان خوزستان استخراج و با استفاده از داده های بازیابی در تارنمای NCEP\NCAR، ساختار همدیدی (گرته فشار سطحی و ارتفاع ژئوپتانسیل سطح 500 هکتوپاسکال) برای هر بارش بررسی شد. سپس از گرته های مشابه میانگین گیری و ساختار ترکیبی همدیدی آن ها ارائه شده است. به طور کلی پنج گروه گرته های همدیدی متفاوت می توانند در جنوب غرب ایران بارش های سنگین ایجاد نماید، که به ترتیب سامانه های سودانی، حالت خاص سودانی (گسترش به شرق مدیترانه)، سودانی- مدیترانه ای، شمال آفریقا و مدیترانه ای نام گذاری شده اند.
نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان می دهد که علاوه بر سامانه های سودانی، سامانه های مدیترانه ای نیز می توانند در جنوب غرب ایران بارش های سنگین ایجاد نمایند اگرچه تعداد وقوع آن ها بسیار کمتر از سامانه های سودانی است. همچنین برخی از سامانه ها که در شمال غرب آفریقا شکل گرفته و سپس با عبور از شمال شرق آفریقا و دریای سرخ به عربستان و ایران نزدیک می شوند، نیز در بارش های سنگین این منطقه نقش دارند. با توجه به اهمیت منطقه شکل گیری و محل عبور سامانه ها در بارش های سنگین، باید در تعیین نوع سامانه های موثر در بارش های خوزستان دقت بیشتری نمود.