ارزیابی تاثیر نوع و مقدار زئولیت طبیعی کلینوپتیلولایت بر سبز شدن زعفران (Crocus sativus L.)

زعفران (Crocus sativus L.) یکی از با ارزش ترین گیاهان دارویی و ادویه ای در جهان محسوب می شود. این محصول استراتژیک یکی از مهم ترین محصولات کشاورزی در استان خراسان جنوبی می باشد. اگرچه تحقیقات بسیاری بر روی کشت این محصول در مناطق مختلف کشور با شرایط اقلیمی متفاوت انجام شده ولی مطالعات اندکی روی سبز شدن گیاه به عنوان مهم ترین مرحله رشدی آن انجام شده است. در این تحقیق تاثیر استفاده از زئولیت های پتاسیک، کلسیک و خاک ترکیبی با مقدارهای 20 (Q1) و 60 (Q2) گرم در هر کیلوگرم خاک، بر مدت زمان و درصد سبز شدن زعفران بررسی شد. این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال 1391 با هفت تیمار و نه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که نوع زئولیت تاثیر معنی داری در سطح احتمال یک درصد بر مدت زمان سبز شدن و در سطح احتمال پنج درصد بر درصد سبز شدن زعفران داشت. استفاده از مقادیر مختلف زئولیت هیچگونه تاثیر معنی داری بر مدت زمان و درصد سبز شدن نداشت. اثر متقابل نوع و مقدار زئولیت در سطح احتمال 1/0 درصد بر مدت زمان سبز شدن پیازهای زعفران تاثیر مثبت معنی دار داشت. کاربرد زئولیت نسبت به عدم استفاده از آن (تیمار شاهد)، مدت زمان سبز شدن را در همه ی تیمارها به جز خاک ترکیبی در سطح Q1 کاهش داد، ولی درصد سبز شدن تنها در تیمارهای شامل زئولیت پتاسیک و خاک ترکیبی در سطح Q2 به صورت معنی داری افزایش یافت. بنابراین، استفاده از زئولیت پتاسیک می تواند سبب افزایش درصد سبز شدن و کاهش مدت زمان سبز شدن بنه های زعفران گردد.