یادداشت پژوهشی بررسی سهم بازار حمل و نقل ریلی فرآورده های نفتی

در بین گزینه های مختلف حمل و نقل، حمل و نقل ریلی یکی از ایمن ترین روش های حمل و نقل انبوه فرآورده های نفتی است، با این وجود در حال حاضر، سهم بازار حمل و نقل ریلی و جاده ای کاملا غیرمتعادل و در راستای توسعه بیشتر حمل و نقل جاده ای است. تداوم چنین وضعیتی به معنی عدم بهره مندی از مزیت های حمل و نقل ریلی بوده و در عین حال هزینه های بیشتری را به ازای حمل هر تن- کیلومتر نفتی به نظام اقتصادی کشور تحمیل می کند.
در این مقاله وضعیت حمل و نقل ریلی فرآورده های نفتی مورد بررسی قرار گرفته و قابلیت ها و ظرفیت های حمل و نقل ریلی بر اساس اطلاعات آماری سالهای 1389-1384 در قالب دو سناریو بررسی شده است. «سناریو اول: تحقق 300 کیلومتر میانگین سیر روزانه واگن های مخزندار بخش خصوصی و سناریو دوم: تحقق 100 کیلومتر سیر روزانه واگن های مخزن دار بخش خصوصی متناسب با میانگین سیر سایر واگن های باری». همچنین سهم بازار حمل و نقل ریلی در سالهای باقی مانده از برنامه پنجم توسعه در قالب طراحی سناریو های خوشبینانه، بدبینانه و محتمل برآورد شده است و بر اساس تلفیق این سناریوها تصویری از آینده حمل و نقل ریلی فرآورده های نفتی ارایه و منافع اقتصادی حاصل از تحقق این سناریو ها نیز برآورد شده است. بر اساس نتایج این تحقیق، سهم بازار حمل و نقل ریلی فرآورده های نفتی در سال 1394 به 19 درصد خواهد رسید که با هدف 30 درصدی تعیین شده در قانون مدیریت سوخت مصوب سال 1386 فاصله زیادی خواهد داشت.