مطالعه تطبیقی ساختار نمایشی در خانه برناردا آلبا با روایت عاشقانه ای از مرگ در ماه اردیبهشت و آخرین پری کوچک دریایی

فدریکو گارسیا لورکا یکی از نویسندگان نام آشنای ادبیات اسپانیا است که نمایشنامه های شاعرانه اش بر ادبیات نمایشی جهان و آثار نویسندگان ایرانی تاثیرگذار بوده است. لورکا نخست، نگارش را با شعر آغازکرد و سپس در آفرینش آثار خود، با بهره گیری از نثری شاعرانه، نمایشنامه های برجسته ای نظیر «خانه برناردا آلبا» را به رشته تحریر درآورد.
بنابر آنچه بیان شد، نگارندگان پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر لورکا بر نمایشنامه نویسان ایرانی، برآن شدند تا مقاله پیشرو را به نگارش درآورند. پرسش اصلی آن هم به این مساله اختصاص یافته که آثار نمایشی لورکا چگونه بر ادبیات نمایشی ایران تاثیر گذارده است. پرسش فرعی نیز، مربوط به دلایل تاثیر آثار لورکا بر نمایش های ایرانی است.
برای دستیابی به هدف یادشده، نمایشنامه خانه برناردا آلبا به عنوان یکی از مهمترین آثار شناخته شده لورکا، با دو نمایشنامه ایرانی؛ «آخرین پری کوچک دریایی» نگاشته چیستا یثربی و «روایت عاشقانه ای از مرگ در ماه اردیبهشت» نگاشته محمد چرمشیر، مقایسه شدند. سپس برای فراهم آمدن امکان مقایسه و تطبیق، آثار مذکور ازنظر ساختار نمایشی هم بررسی، تجزیه و تحلیلشدند.
نتایج پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به دست آمده، بیانگر آن است که نمایشنامه های مورد بررسی ازلحاظ الگوی روایت، طرح، درونمایه، شخصیت و ساختار فضا از شباهت های قابل توجهی برخوردارند که این امر نشان دهنده تاثیرپذیری نمایشنامه های ایرانی از آثار لورکا است. همچنین محتوای هریک از آثار نمایشی، به گونه ای نشانگر تقابل سنت و آزادی در جریانی انقلابی است. به بیان دیگر وجود برخی شباهت های فرهنگی و زمینه های اجتماعی مشترک در نمایشنامه ها، میتواند یکی از دلایل گرایش نمایشنامه نویسان ایرانی به لورکا و تاثیرپذیرفتن از آثار وی باشد.