باکتری های حل کننده فسفات: جداسازی باکتری ها و ژن های رمزکننده حل کنندگی فسفات، مکانیسم و ژنتیک انحلال فسفات

فسفر یکی از عناصر غذایی مهم برای گیاهان می باشد که در خاک فراهمی کمی دارد. فسفر در خاک به دو شکل آلی و معدنی یافت می شود. باکتری های تحریک کننده رشد گیاه یا PGPR، باکتری های موجود در خاک و ریزوسفر گیاهان هستند که با سازوکار های مختلف به رشد گیاه کمک می کنند. توانایی برخی ریزسازواره ها به منظور تبدیل فسفر نامحلول به شکل قابل استفاده مانند ارتوفسفات، ویژگی مهمی در PGPR می باشد که باعث افزایش عملکرد گیاهان می شود. گونه هایی از جنس Pseudomonas، Bacillus، Pantoea وRhizobium از قوی ترین حل کنندگان فسفات به شمار می آیند. سازوکار اصلی برای انحلال فسفات معدنی تولید اسیدهای آلی است و در انحلال اشکال فسفر آلی اسید فسفاتازها نقش اصلی را در خاک بازی می کنند. روش مرسوم در جداسازی این دسته از باکتری ها استفاده از منابع فسفاته معدنی و آلی کم محلول یا نامحلول در محیط کشت های مایع یا جامد می باشد، که از طریق پایش تولید فسفات آزاد شده و کاهش pH در محیط مایع یا مشاهده هاله شفاف در اطراف کلنی ها و تولید کلنی های رنگی (سبز، آبی و زرد) در صورت استفاده از سوبستراهای رنگزا در محیط کشت جامد دنبال می شود. گر چه دانش ژنتیک انحلال فسفات هنوز اندک می باشد، چندین ژن رمزکننده فسفاتاز مشخص گردیده و همسانه سازی شده اند و تعدادی ژن درگیر در انحلال فسفات معدنی جداسازی شده است. روش های زیست شناسی مولکولی رویکردی مفید برای به دست آوردن و تشخیص سویه های PGPR کاآمد می باشد. انتقال و بیان ژن های درگیر در انحلال فسفات (فسفات آلی یا معدنی) در باکتری ها یا گیاهان یک راهکار جدید برای بهبود ظرفیت ریزسازواره ها به عنوان مایه تلقیح میکروبی است.