مکان یابی برداشت مصالح رودخانه ای با در نظر گرفتن معیارهای محیط زیستی

افزایش بهره برداری ها از مصالح رودخآن های و آلودگی ها مرتبط با آن ها ضرورت برنامه ریزی در این زمینه و در پیش گرفتن یک رویکرد جامع برای حل مشکلات محیط زیستی آن را نشان می دهد. هدف از این مطالعه ترکیب قابلیت های سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) برای مکان یابی برداشت مصالح رودخانه ای با تاکید بر معیارهای محیط زیستی است. در ابتدا معیارهای موثر در فرآیند مکان یابی شناسایی شده و ضرایب وزنی هر کدام با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شده است. سپس لایه های اطلاعاتی از مهم ترین معیارها در فرمت GIS تهیه شده و با روی هم اندازی این لایه ها نقشه مکان یابی تهیه شده است. این نقشه مکان های مناسب برای برداشت مصالح رودخانه ای را نشان می دهد. رودخانه حبله رود یکی از منابع تامین شن و ماسه به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شده است. با توجه به نتایج این مطالعه، مهم ترین معیارهای زیست محیطی در انتخاب محل مناسب برای برداشت معادن شن و ماسه در رودخانه حبله رود عبارتند از: وضعیت توپوگرافی و ژئومورفولوژی، فاصله از مناطق مسکونی، زمین های کشاورزی و مناطق حفاظت شده، گسل ها و خطرات طبیعی، ویژگی های چشم انداز، وضعیت پوشش گیاهی، فاصله از منابع آب های زیرزمینی. با مقایسه موقعیت معادن موجود با نقشه مکان یابی به دست آمده، مشاهده می شود که هیچ کدام از معادن در مکان مناسب از نظر شاخصهای محیط زیستی، واقع نشده اند؛ بنابراین بازنگری در واگذاری معادن جدید و تمدید مجوزهای برداشت معادن فعلی، ضروری به نظر می رسد.