تحلیل منطقه ای سیلاب در حوزه های آبخیز استان مازندران با استفاده از تحلیل خوشه ایفازی

یکی از روش های تخمین چندک های سیلاب در حوزه های فاقد آمار استفاده از روش تحلیل فراوانی منطقه ای است. در روش های رایج منطقه ای کردن، براساس خصوصیات حوزه آبخیز مانند خصوصیات فیزیوگرافی حوزه، موقعیت جغرافیایی و آمار سیلاب در هر ایستگاه، مناطق همگن هیدرولوژیک ایجاد می شوند. البته اکثر حوزه های آبخیز فقط مقداری شباهت با سایر حوزه های آبخیز در منطقه دارند. بنابراین یک حوزه آبخیز نمی تواند کاملا به یک گروه یا گروه دیگر اختصاص یابد. الگوریتم خوشه بندی فازی به یک حوزه آبخیز اجازه می دهد تا عضویت جزئی یا توزیعی از تمامی مناطق (گروه ها) تشخیص داده شده داشته باشد. در این مقاله کارایی الگوریتم خوشه بندی فازی برای منطقه ای کردن حوزه های آبخیز استان مازندران ارزیابی شده است و برای بهبود همگنی مناطقی که با این الگوریتم خوشه بندی شده اند و از لحاظ آماری همگن نیستند، راهکارهایی ارائه شده است. همچنین چندین شاخص ارزیابی کارایی خوشه بندی فازی در تعیین تعداد خوشه های بهینه نشان داده شده است. سپس آماره ZDIST برای ایستگاه های منطقه با استفاده از زبان برنامه نویسی فرترن برای توزیع های 3 پارامتری محاسبه شد و بهترین توزیع هر منطقه معرفی گردید. نتایج نشان داد که استان مازندران از سه منطقه همگن هیدرولوژیک تشکیل شده است و توزیع لجستیک تعمیم یافته با پارامترهای متفاوت برای هر یک از مناطق همگن انتخاب شد.