بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده با رویکرد رشد هوشمند

مسئله بافت های فرسوده از جمله چالش های اکثر شهرهای جهان است. یکی از ریشه های شکل گیری چنین بافت هایی را می توان از زمان ورود اتومبیل به شهرها و گسترش خیابان ها دانست. چراکه با این رویکرد، توسعه به سمت بیرون تشویق و توجه و رسیدگی به بافت های قدیمی تر کمرنگ شد و آنچه مسلم است هر بافت در گذر زمان دچار فرسودگی می شود و در صورت عدم رسیدگی، روند میرایی را طی خواهد نمود. هرچند که با بحرانی شدن این مشکل طرح هایی در قالب بازسازی، بهسازی و نوسازی برای بافت های فرسوده تدوین گردید، اما بعضا به دلیل داشتن دیدگاهی کالبدی و عدم توجه به جنبه های کیفی و مسائل اجتماعی-اقتصادی در مبانی نظری مدون طرح ها، با شکست مواجه شدند. با این اتفاق صاحب نظران به این نکته پی بردند که برای بازگرداندن حیات مدنی به بافت های فرسوده باید به سایر ابعاد نظیر محیط زیست، عملکرد و فعالیت و موضوعات اجتماعی نیز بپردازند. در ادامه این تفکر، نظریه ها، جنبش ها و مکاتبی مطرح شدند که یکی از آنها جنبش رشد هوشمند بود. بر این اساس، هدف این مقاله توجه به مشکل رشد پراکنده و افقی شهرها و امکان استفاده از بافت های موجود برای رفع کمبودها و نیازهای آینده شهروندان از طریق پیاده سازی اصول رشد هوشمند در ترکیب با روش های مداخله در بافت های شهری و درنتیجه دستیابی به توسعه درونی و متعاقبا توسعه پایدار است. برای رسیدن به این هدف، مبانی نظری بافت فرسوده و رشد هوشمند به صورت مستقل بررسی شده و سپس در یک جمع بندی و مقایسه تطبیقی میزان انطباق انواع روش های مداخله در بافت های شهری با اصول رشد هوشمند، روشی که بیشترین انطباق را دارد به عنوان روش مطلوب مداخله در بافت های فرسوده در راستای اهداف رشد هوشمند انتخاب می گردد.