بررسی عوامل موثر بر اختلال رشد کودکان زیر دو سال با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک چند سطحی

اختلال رشد به عنوان یکی از مسایل مهم بهداشت و سلامت در جهان به خصوص در کشورهای درحال توسعه از جمله ایران به شمار می رود که به ناتوانی در میزان رشد در طول زمان اشاره دارد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین مهمترین عوامل مرتبط با بروز اختلال رشد کودکان زیر دو سال به کمک مدل رگرسیون چند سطحی است.
در این مطالعه طولی، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای2182 کودک زیر دو سال به صورت تصادفی از بین 8 مرکز بهداشت تهران انتخاب شدند. اختلال رشد به صورت کمبود وزن (حداقل 50 گرم) کودکان در هر بار مراجعه به مراکز بهداشت در مقایسه با مراجعه قبلی تعریف شد. برای تحلیل و شناسایی عوامل اثرگذار، مدل رگرسیون لجستیک سه سطحی برازش داده شد.
در تحلیل رگرسیون لجستیک سه سطحی، تب (p = 0.299)، تغذیه با شیر مادر دو ساعت بعد از تولد (p = 0.787) و سن کودک موقع شروع غذای مکمل (p = 0.165) معنادار نبودند، اما دندان درآوردن، ابتلا به اسهال، عفونت های ادراری و تنفسی، قطع شیر مادر و سایر بیماری ها از نظر آماری بر بروز اختلال رشد اثر معنی دار داشتند (p < 0.001). مقدارواریانس در سطح سوم (مراکز بهداشتی)، 0/78 با خطای استاندارد 0/46 برآورد شد. در سطح دوم (کودکان) مقدار برآورد واریانس، 0/54 با خطای استاندارد 0/09 بدست آمد.
از آن جا که یافته های ما شیوع نسبتا بالایی از اختلال رشد را در جامعه مورد مطالعه نشان داد (54/2% از نوزادان، افت رشد را در طول 24 ماه اول زندگی خود تجربه کردند.)، لذا با در نظر گرفتن تاثیر عوامل خطرساز در بروز اختلال رشد در کودکان زیر دو سال مراکز بهداشتی واقع در شرق تهران، به نظر می رسد ارتقاء سطح آگاهی مادران و مراقبت های بهداشتی در کاهش و کنترل این مشکل، موثر باشد.