بررسی اثر ترکیبات آللوشیمیایی جو زراعی (Hordeum vulgare L.)بر جوانه زنی، رشد گیاهچه و فعالیت برخی آنزیم های گیاهچه سلمه تره (Chenopodium album L.)

این پژوهش به منظور بررسی اثر مواد آللوشیمیایی جو بر جوانه زنی و فعالیت آنزیمی گیاهچه سلمه تره در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. مواد آللوشیمیایی استخراج شده از عصاره جو شامل ترکیبات فنلی و آلکالوییدهای آتروپین، استریکنین و کوئینین بودند. نتایج آزمایش نشان داد که آلکالوئیدهای آتروپین و استریکنین جو بیشترین اثر منفی را بر درصد و سرعت جوانه زنی، وزن تر، فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و آلفاآمیلاز گیاهچه سلمه تره داشتند. این ترکیبات باعث افزایش تخریب غشای سلولی و غلظت مالون دی آلدهید در بافت گیاهچه گیاه هدف نیز شدند. بیشترین غلظت مالون دی آلدهید گیاهچه سلمه تره در تیمار استریکنین، 076/0 نانومول بر گرم وزن تر گیاهچه بود. بیشترین فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز (به ترتیب 3/6 و 1/17 میلی گرم جذب در 60 ثانیه) و آنزیم آلفاآمیلاز (9 نانو مول بر بذر بر دقیقه) پس از شاهد در تیمار کونیئین مشاهده شد که نشان دهنده اثر کمتر این آلکالوئید بر گیاه هدف در مقایسه با سایر ترکیبات بود. اثر ترکیبات فنلی و آلکالوئیدی بر فعالیت آنزیم کاتالاز بیشتر از پراکسیداز و آلفاآمیلاز بود. به طور کلی، مواد آللوشیمیایی موجود در اندام های هوایی جو اثر بازدارندگی معنی داری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه های سلمه تره داشتند و در بین تیمارهای مورد آزمایش، آلکالوئید آتروپین و استریکنین و فنل بیشترین اثر تخریبی را به خود اختصاص دادند.