بررسی دانه بندی رسوبات بادی در رابطه با مورفولوژی تپه های ماسه ای (مطالعه موردی: ارگ کاشان)

ارگ ریگ بلند کاشان یکی از مهم ترین پهنه های پوشیده از ماسه است که، از دیدگاه ژئومورفولوژی، مجموعه ای متشکل از انواع تپه های ماسه ای مهم در ایران به شمار می آید. این تحقیق به منظور مقایسه دانه بندی رسوبات بادی در اشکال مختلف تپه های ماسه ای و نیز قسمت های مختلف تپه های عرضی واقع در قسمت شمالی ارگ کاشان انجام شد. به منظور تعیین متغیرهای آماری مختلف، از رسوبات موجود در هر یک از انواع تپه های ماسه ای نمونه برداری شد. سپس، آزمایش دانه بندی هر یک از نمونه ها، بر اساس روش الک خشک، انجام گرفت و، در نهایت، پارامترهای آماری، از قبیل قطر میانگین، جورشدگی، کج شدگی، کشیدگی، d10، و d90 تعیین گردید. آنگاه، با انجام دادن آزمون توکی، معنی داربودن اختلاف هر یک از متغیرها در تپه های مختلف بررسی شد. در نهایت، نتایج نشان داد که متغیرهای قطر میانگین، جورشدگی، d10، و d90 بین تپه های تثبیت شده و تپه های ماسه ای فعال در سطح 95 درصد با یکدیگر اختلاف معنی داری دارند. همچنین، مشخص شد که در تپه های عرضی، متغیرهای قطر میانگین و d90 در دامنه پشت به باد با بخش پایینی دامنه رو به باد اختلاف معنی داری در سطح 95 درصد دارند، در حالی که با بخش میانی و بالایی دامنه رو به باد اختلاف معنی داری ندارند. نتایج مبین آن است که نسبت همگنی ابعاد دانه های ماسه در تپه های مختلف متفاوت است و این ناشی از تفاوت تغییرات سرعت باد در قسمت های مختلف ارگ و همچنین تپه های مختلف است.