شاخصه های کرسی آزاد اندیشی از منظر قرآن

هدف این پژوهش، تعیین ملاک ها و شاخصه های کرسی آزاد اندیشی بر اساس آیات قرآن بوده است.

برای پاسخ به این سوال که آیا می توان مبانی ای را برای کرسی های آزاد اندیشی بر اساس قرآن یافت و آیا این کتاب عزیز می تواند ملاکهایی را در این رابطه ارائه دهد یا نه؛ نخست، تعریفی روشن از کرسی آزاداندیشی بیان شده تا هم بتوان تمایز آن را از کرسی مناظره فهمید و هم مصادیقی را از قرآن که نزدیک به شرایط ذکر شده باشد، دریافت. سپس شاخصه های آن، که عبارتند از: مجموع عوامل مورد نیاز در یک کرسی آزاد اندیشی و رعایت شده در قضایای مطرح شده قرآن، بیان شده است. بدین منظور، آیات قرآن در این رابطه بررسی، نمونه های عملی آن مطالعه و از نظرات مفسران و اندیشمندان اسلامی نیز استفاده شد.

با نگاهی عمیق تر نسبت به آیات قرآن، می توان با قضایای زیادی برخورد کرد که یا به شکل صریح به برگزاری یک فضای آزاد گفتگویی اشاره دارند یا مواردی اند که با تامل بیشتر می توان متوجه آنها شد.

شاخصه های کرسی آزاد اندیشی عبارتند از: حاکمیت روح آزاد اندیشی و دوری از فشار و هیاهو، مستدل سخن گفتن، صبر و بردباری، توجه به افکار عمومی جامعه، برابری مجریان و داوران با دیگر افراد در بحث، پذیرش مبنا یا قدر مشترک در بحث، پرهیز از مراء و جدال و مشاجره، خارج نشدن از مرز عدالت. وجود این ویژگی ها، فضای کرسی را فضایی برای پیدایش حق خواهد کرد.