تاثیر استفاده از عصاره سیر (Allium sativa) و سرخارگل (Echinacea purpurea) برروی فاکتورهای خونی و مقاومت در برابر آلودگی باکتریایی درماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)

بافت خون، شاخص مهمی در بررسی وضعیت فیزیولوژیک اندام های بدن برای تشخیص بیماری ها و کنترل زیستی موجودات زنده از جمله آبزیان است. این پژوهش در آبان ماه 1391 به منظور تعیین فاکتورها و شاخص های خونی شامل گلبول های سفید، هموگلوبین، هماتوکریت و درصد افتراقی گلبول های سفید از قبیل نوتروفیل ها، لنفوسیت ها و ائوزینوفیل-ها تحت تاثیر عصاره سیر و سرخارگل بر روی ماهی قزل آلای رنگین کمان انجام شد. 1050 قطعه ماهی با میانگین وزنی 6/5 ±50 گرم در قالب هفت تیمار (شاهد، 0/5% سیر، 1% سیر، 0/5% سرخارگل، 1% سرخارگل، 0/5% سیر+ 0/5% سرخارگل، 1% سیر+ 1% سرخارگل) با سه تکرار تقسیم شد. ماهیان قزل آلا در مرحله اول پرورش به مدت 30 روز، با جیره حاوی عصاره های گیاهی تغذیه شدند و در مرحله دوم پروش به مدت 15 روز فقط با جیره شاهد (بدون عصاره) تغذیه شدند تا زمان حذف اثر مواد افزودنی از بدن ماهی تعیین گردد. به منظور مقایسه و تعیین فاکتورهای هماتولوژیک در روزهای صفر، 30 و 45 دوره پرورش از هر تکرار سه عدد ماهی به طور تصادفی انتخاب شدند. خون گیری از ورید ساقه دمی ماهیان با استفاده از ماده ضدانعقاد صورت گرفت، سپس نمونه های خونی به روش های استاندارد خون شناسی مورد آزمایش قرار گرفتند. هم چنین جهت تعیین تاثیر عصاره ها در مقاومت ماهیان در رویارویی با عامل بیماری زا، باکتری یرسینیا روکری به صورت درون صفاقی در روز 30 تزریق گردید و در طول دو هفته تلفات به صورت روزانه ثبت شد. در مرحله اول پرورش، بیش ترین میزان گلبول های سفید (دارای تفاوت معنی دار با تیمار شاهد) و بیش ترین میزان لنفوسیت-ها، هموگلوبین و هماتوکریت (بدون تفاوت معنی دار با تیمار شاهد) در گروه های ا% عصاره سیر و 0/5% عصاره سرخارگل مشاهده گردید (P > 0.05). در مرحله دوم پرورش هیچ یک از فاکتورهای خونی تیمارهای آزمایشی با تیمار شاهد تفاوت معنی دار نداشتند (P > 0.05)، اما بیش ترین میزان لنفوسیت بدون تفاوت معنی دار در تیمار 1% عصاره سیر ملاحظه شد (P > 0.05). در آزمایش چالش باکتریایی با باکتری یرسینیا روکری، تلفات تیمار 1% عصاره سیر یک روز دیرتر از بقیه تیمارها شروع شد و کم ترین درصد تلفات را به خود اختصاص داد که با تیمار شاهد تفاوت معنی دار نداشت (P > 0.05). با توجه به نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت، استفاده از 1%عصاره سیر و 0/5% عصاره سرخارگل سبب تحریک سیستم دفاعی و افزایش مقامت قزل آلای رنگین کمان می شود.