جایگاه زنان در نقش برجسته های ساسانی

از دوره ساسانیان بیشتر ازسی وسه نقش برجسته باقی مانده است که اکثر آن ها در استان فارس قرار دارند و بقیه در ری، آذربایجان و در نهایت گروه کوچک و مهمی از آن ها در طاق بستان کرمانشاه دیده شده اند. تعدادی از این نقش برجسته ها نقش زنانی از خانواده شاهی مشاهده می شود که نشانگر اهمیت جایگاه زنان دردربار می باشد.زیرا در دوره ساسانیان همسر شاه و مادرشاه در میان زنان درباربالاترین جایگاه را داشتند. زنان شاه در مقام اعضای دربار در اجتماع حاضر می شدند، در رکاب شاه سفر می کردند و در مناسبت های رسمی دربار حضور داشتند. نام آن ها را بر آتشکده ها می گذاشتند و همانطوریکه از سکه ها مشخص است، در کنار شاه به ادای مناسک دینی می پرداختند.
تصویرزنان نیز درنقش برجسته های شاهی قرار گرفته است که از جمله می توان به حضور آن ها در صحنه های اعطای مناصب و نقش برجسته هایی که ظاهرا صحنه های خصوصی شاه و همسرانش را به نمایش می گذاشت، اشاره کرد. نخستین حضور زن ساسانی در نقش برجسته های این دوره از نقش رجب اردشیر اول در استان فارس شروع می شود. بهرام دوم، دومین شاه بعد از اردشیر اول است که تصویر خانواده خود رادر سه نقش برجسته (سرمشهد، نقش رستم، برم دلک) به تصویر کشیده است. در نقش برجسته نرسی (نقش رستم) ما تصویر زن را به صورت آناهیتا مشاهده می کنیم که نرسی حلقه سلطنت را از او می گیرد. حضور این ایزد بانو در نقش برجسته خسرو پرویز در طاق بستان نیز تکرار شده است. در این پژوهش تلاش بر این است تا با بررسی ومعرفی برخی از نقش برجسته های دروه ساسانی که در آن ها تصویر زنان به نمایش گذاشته شده است به جایگاه نقش زنان دردوره ساسانی پرداخته شود.