برآورد تنوع گونه ای درختان در اشکوب های مختلف جنگلی (مطالعه بخش پاتم، جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود)

هدف از مطالعه حاضر، بررسی تنوع گونه های درختی در یک منطقه جنگلی است که در آن هیچ گونه عملیات مدیریتی انجام نگرفته و معرفی شناساگر های محاسبه شده به عنوان سنجه و همچنین مقایسه شناساگر های مختلف اندازه گیری تنوع گونه ای است. به منظور اندازه گیری شناساگر های تنوع گونه ای، شبکه آماربرداری به ابعاد 100 در 75 متر طراحی شد و قطعات نمونه 1000 مترمربعی و دایره ای شکل در منطقه مور دنظر پس از تصحیح شیب پیاده شد. در هر قطعه نمونه، نام گونه و قطر برابر سینه تمام درختان و همچنین موقعیت آنها از لحاظ اشکوب ثبت شد. تعداد گونه به منظور بررسی غنای گونه ای، شناساگر های یکنواختی سیمپسون، اسمیت و ویلسون، به منظور بررسی فراوانی نسبی گونه ها و شناساگر های سیمپسون، شانون- وینر و N2 به منظور بررسی ناهمگنی گونه ای مورداستفاده قرار گرفت. مقادیر این شناساگر ها در منطقه و همچنین در هر اشکوب محاسبه شد. شناساگر غنا از اشکوب سوم به اشکوب دوم و سپس به اشکوب اول کاهش می یابد. شناساگر های ناهمگنی نیز از اشکوب سوم به اشکوب دوم افزایش یافته و از اشکوب دوم به اشکوب اول، کاهش دارد. به منظور تشخیص مناسب ترین شناساگر ها در اندازه گیری ناهمگنی و یکنواختی گونه ای، از درصد ضریب تغییرات استفاده شد. شناساگر های اسمیت - ویلسون و N2 بیشترین درصد ضریب تغییرات را به ترتیب در میان شناساگر های یکنواختی و ناهمگنی، دارا می باشند. از آنجاکه یکی از معیارها در ارزیابی پایداری جنگل، همانندی تنوع گونه ای جنگل های مدیریت شده با جنگل های طبیعی است، بنابراین پیشنهاد می شود برای جوامع گیاهی رایج در جنگل های شمال مقادیر شناساگر های تنوع در مناطق جنگلی که در آنها کمترین دخالت انسانی صورت گرفته و حالت طبیعی دارند، محاسبه شود و به عنوان سنجه، به منظور ارزیابی تاثیر فعالیت های مدیریتی بر تنوع زیستی جنگل مورد استفاده قرار گیرد.