عمرالخیام او الخیامی فلسفه و رباعیاته و ترجماتها

شهرت حجه الحق حکیم ابوالغتح)یا ابوحفص(عمر بن ابراهیم مشهور به خیام یا خیامی نیشابوری، فیلسوف و ریاضی دان و منجم و شاعر اواخر دوران قرن پنجم و اوخرقرن ششم هجری قمری تا مدتهای مدید محصر به ابعادعلمی او بوچانکه نخستین فردی که ذکری از ام به میان آورده یعنی نظامی عروضی سمرقندی که معاصر وی بود و ارادتی نیز به او داشت، در کتابمجمح النوالاراا خود مشهور به ااچهار مقاله تالیف: بین 15 5 و 2 ه 5 ~ق(فقما از او با احترام یاد می کند و از تقدم وی در علم نجوم، و هیچ اشاره ای به شعر و شاعری او نمی کند! اما اشتهارش در مورد رباعیات، مخصوصآ در دنیای غرب، تا حد زیادی مرهون ترجمه آزاد و اقتباس گونه فیتژجرالد شاعر انگلیسی قرن نوزدهم میلادی از این رباعیات می باشد، که باعث به تدریج به زبان های دیگر از جمله فرانسوی –المانی- ایتالیایی- روسی –ب دفعات زیاد ترجمه شود که که بارزترین و پربارترین آنها ترجمه های متعددبه زبان عربی است. در مقاله حاضر سعی شده با اشارهبه زندگی نامه و عقاید و افکار و فلسفه و شاعریت این دانشمندان شاعر خصوصیات رباعیات او و مخصوصا ترجمه های مختلف انها به زبان عربی مورد برسی قرار گیرد.