تبیین احساس تنهایی در سالمندان و تحلیل آن بر اساس تئوری رشد روانی-اجتماعی: یک مطالعه کیفی

تنهایی بطور کلی یک حس ذهنی است که در همه انسانها وجود دارد. اما بسیاری از مردم ممکن است از صحبت در مورد آن، بدلیل برچسب خوردن احساس شرم داشته باشند. این مطالعه با هدف تبیین احساس تنهایی در سالمندان و تحلیل آن با تئوری رشد روانی-اجتماعی اریکسون انجام گرفته است.
این مطالعه به صورت کیفی و با رویکرد تحلیل محتوی انجام شد. جامعه پژوهش شامل 12 نفر از سالمندان 85-68 سال، مقیم شهر همدان بودند. نمونه گیری به صورت هدفمند شروع و با اشباع داده ها خاتمه یافت. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه استفاده شد. تمامی مصاحبه ها ضبط و بلافاصله دست نویس شدند و داده ها با استفاده از تحلیل محتوی به روش قراردادی تجزیه و تحلیل گردید.
187 کد اولیه از داده ها بدست آمد، پس از ادغام کدهای مشابه و دسته بندی آنها 7 زیر طبقه مفهوم سازی گردید و از زیر طبقات سه طبقه اصلی از داده ها استخراج شد. طبقات اصلی شامل: احساس بیگانه شدن، دوری از فعالیتهای مورد علاقه و احساس خستگی و غم بود. درونمایه مشترک طبقات حسرت توام با دلتنگی بود.
با توجه به اینکه تنهایی در افراد مسن رایج است و با پیامدهای بهداشتی منفی از نظر سلامت جسمی و روانی همراه است، اتخاذ استراتژی های مداخله ای مناسب با استفاده از تئوری رشد روانی- اجتماعی اریکسون، موجب کاهش تنهایی و بهبود کیفیت زندگی سالمندان و حس ارزشمندی در این دوره زندگی می گردد.