مقایسه دو مدل آندومتریوزیس در موش با استفاده از قطعات بافت و سلول های جداشده آندومتر انسان

اندومتریوز بیماری شایعی است که طی آن غدد و استرومای اندومتر در بیرون از حفره رحمی به صورت نابجا رشد می کند. ایجاد مدل های حیوانی جهت ارزیابی این بیماری کمک کننده خواهد بود. بنابراین در این مطالعه سعی شد دو مدل حیوانی اندومتریوز با استفاده از قطعات بافت و سلول های جداشده آندومتر انسان ایجاد شود و با هم مقایسه گردد.

ابتدا بافت اندومتر انسان در فاز تکثیری یا ترشحی از زنان بستری در بیمارستان امام خمینی تهران که تحت هیسترسکوپی به علل خوش خیم قرار گرفته بودند تهیه شد و پس از تایید نرمال بودن بافت، قسمتی از بافت اندومتر انسان به تکه هایی به ابعاد 2 میلی متر مکعب بریده شد و بقیه بافت برای جداسازی سلول ها و کشت تا چهار مرحله مورد استفاده قرار گرفت. در مدل اول تکه های اندومتر به ابعاد 2 میلی متر مکعب و در مدل دوم 6 10×2 سلول اندومتر حاصل از پاساژ چهارم به صورت زیر جلدی به موش های تحت تیمار با اشعه گاما منتقل شد و به مدت 20 روز موش ها در شرایط کنترل شده و استریل نگهداری شدند. خونگیری از موش ها قبل و پس از پیوند جهت تعیین سطح استروژن انجام گرفت و بافت اکتوپیک ایجاد شده در هر دو مدل جمع آوری شدند و جهت ارزیابی مرفولوژیک با بکارگیری رنگ هماتوکسیلین و ائوزین و بررسی ترشحات غدد از واکنش اسید پریودیک شیف (PAS) استفاده شد همچنین تعداد مقاطع غدد در واحد سطح محاسبه و شمارش شد.

20 روز پس از پیوند بافت غددی شبیه بافت اندومتر در زیر جلد موش در هر دو مدل دیده شد و تعداد مقاطع غدد در واحد سطح 2mm در مدل اول 17/18 ± 57/55 و در مدل دوم 77/98 ± 271/57 بود. وسعت غدد ایجاد شده در مدل دوم بیشتر از مدل اول بود (0/05≥P) و ترشحات غدد با رنگ آمیزی PAS واکنش مثبت داشتند. همچنین میزان استروژن تولید شده در هر دو مدل نسبت به گروه کنترل نرمال بیشتر و در مدل دوم نیز بیشتر از مدل اول بود (0/05≥P).

در مجموع مدل آندومتریوزیس با بکارگیری سلول های آندومتر کشت شده، کارایی بیشتری را از نظر مرفولوژی و سطح غدد شکل گرفته و فعالیت استروژنی بالا نشان داد و می تواند در مطالعات اندومتریوزی از این مدل استفاده شود.