تلقی سیاست خارجی آمریکا از قفقاز پس از تحولات یازده سپتامبر

نظام بین الملل در سال های اخیر شاهد افول نسبی منازعات منطقه ای و قومی در منطقه قفقاز بوده است، ولی در مقابل رقابت کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای تشدید شده است. فروپاشی شوروی فرصتی مناسب برای ایالات متحده آمریکا و سایر کشورهای غربی فراهم نمود تا در جمهوری های بازمانده از شوروی در پی کسب نفوذ و امتیازات ویژه برآیند. قفقاز به واسطه اهمیت ژئواستراتژیک و ژئواکونومیکی خود، پس از 1991 شدیدا مورد توجه غرب و در راس آن ایالات متحده بوده است. این رقابت ها توسعه اقتصادی و ثبات منطقه قفقاز را تحت تاثیر خود قرا ر داده است. آذربایجان و گرجستان با جهت گیری در مسیر سیاست های مورد تایید آمریکا تمایل زیاد خود را در همراهی با این کشور و اجرای برنامه های آن نشان داده اند. ارمنستان نیز علی رغم اینکه سیاست آمریکامدارانه در پیش نگرفته است، اما به ویژه پس از 11 سپتامبر شاهد روابط محکم ایروان با واشنگتن هستیم. این مقاله تلاشی است برای فهم بهتر تلقی سیاست خارجی آمریکا از منطقه بویژه پس از حوادث 11 سپتامبر و حول این محور اساسی به بحث می پردازد که آمریکا به منظور ساماندهی الگوی امنیت مبتنی بر هژمونی و تثبیت حضور خود در منطقه جنبه های امنیتی - نظامی در این منطقه را پر رنگ تر ساخته است. وضعیت پیچیده منطقه و روابط خصومت آمیز ایران و آمریکا و به خصوص سیاست های آمریکا مبنی بر حذف ایران از مسیرهای ترانزیتی و نادیده گرفتن نقش و جایگاه اساسی ایران و به چالش کشیدن نقش روسیه در منطقه ماحصل این تلقی و عملکرد سیاست خارجی آمریکا در منطقه می باشد.