تهیه یک فرم دارویی از ریزوم زنجبیل بر پایه طب سنتی ایرانی برای رفع تهوع ناشی از شیمی درمانی

ریزوم زنجبیل (Zingiber officinale Roscoe) از خانواده Zingiberaceae در بیشتر نقاط دنیا برای اختلالات مختلف از جمله اختلالات گوارشی و شرایط التهابی نظیر استئوآرتریت مصرف می شود. جینجرول ها که در ریزوم تازه و شوگائول ها که در ریزوم خشک و مانده بیشتر موجود هستند، از جمله ترکیبات زنجبیل با اثر ضدتهوع هستند. زنجبیل در ایران رشد نمی کند. هدف این مطالعه طراحی فرمولاسیونی جدید از گیاه زنجبیل و بر پایه طب ایرانی برای استفاده در بیماران رنجور از عارضه تهوع ناشی از شیمی درمانی همراه با استانداردسازی فرآورده بر پایه 6- جینجرول و تعیین تاریخ انقضاء است.

در آذر سال90، مقدار20 کیلوگرم ریزوم زنجبیل تازه از بازار تهران خریداری شد که پس از تایید نام علمی و قطعه قطعه و خشک شدن در دمای آزمایشگاه، یک کیلوگرم پودر زنجبیل خشک به دست آمد. عصاره گیری به روش ماسراسیون با اتانول انجام و 100 گرم عصاره روغنی حاصل شد. کپسول مورد استفاده شماره صفر معمولی بود. مواد براساس فرمولاسیون به هم مخلوط شده و در کپسول قرار گرفتند. آزمایش های پایداری در زمان ها و شرایط تعیین شده انجام شد.

میزان 6- جینجرول در عصاره، 14 درصد بود. میزان 6- جینجرول در کپسول دارویی500 میلی گرمی در اسفند سال 91 برابر 27/1 میلی گرم و در کپسول دارویی در اردیبهشت سال92 برابر 7/0 میلی گرم بود.

براساس محاسبات و داده ها، فرآورده در شرایط تشدیدشده دما پایدار نبود و در نتیجه نمی توان برای این فرآورده تاریخ انقضای مشخصی را تعیین کرد.