مسئله عرفان حافظ

یکی از موضوعات مهم و دامنه دار عرصه حافظ پژوهی در دوران معاصر، مسئله عرفان حافظ است. عده ای از روشن فکران با استناد به برخی واژه های به کار رفته در غزلیات خواجه مانند می، شاهد، ساقی و صراحی وی را نه تنها از ساکنان آرمان شهر عرفان به شمار نیاورده اند، بلکه او را شخصی اباحی خو و لذت ران و اهل عیش و نوش می دانند. درمقابل، برخی دیگر هم صدا با قاطبه پیشینیان بر عرفان خواجه پافشاری می کنند، عده ای نیز خواجه را صرفا شاعر می شناسند و معتقدند که او به هیچ طبقه اجتماعی دیگر تعلق ندارد. ما در این پژوهش برآنیم که با استناد به شواهد تاریخی یا برون متنی ازیک سو و شواهد درون متنی از سوی دیگر و تاکید بر غلبه رمزگرایی یا سمبلیسم به عنوان ویژگی بارز ادبیات عرفانی بر شعر حافظ، نظریه عرفان حافظ را بر کشیده و تقویت نماییم.