مطالعه تحلیل ساختاری رقم در قرآن های ثبت شده موزه ملی قرآن

ارزش کتابت در میان مسلمانان و به خصوص نگارش قرآن به عنوان کلام وحی در جهان اسلام به حدی از اعتبار برخوردار است که گستره وسیعی از هنرها و هنرمندان حوزه کتاب آرایی را به نیت قرب الهی به خود وابسته کرده است. پرداختن به این مهم و رخصت دخول در این وادی مقدس، شایستگی، شان و منزلتی می خواهد که به آسانی به دست نیامده و تنها به مهارت در اجرا منتهی نمی شود. در طول تاریخ اسلام عرفا، حکما و هنرمندان اندکی به کسب چنین شایستگی مفتخر گردیده اند و عده معدودی از آن ها جرئت ثبت نام خود را به عنوان رقم داشته اند. بررسی این مرقومات اطلاعات ذی قیمت و مهمی را از نظر نام و نشان کاتب و همچنین شناخت سبک های متفاوت نسخ قرآنی در ادوار مختلف در اختیار پژوهشگران گذاشته است و در حکم شناسنامه این کتاب های آسمانی است.
به همین دلیل، مشاهده و مطالعه قرآن های ثبت ملی در موزه قرآن انگیزه اصلی و هدف این پژوهش بنیادی قرار گرفت و تعداد شش نمونه از این قرآن ها که دارای رقم بود انتخاب گردید. در انتها با رویکردی تحلیلی توصیفی رقم های مورد نظر بررسی شد. مهم ترین نتیجه قابل ذکر این است که تقیه و تعهد اخلاقی در کاتبان قرآنی، که متاثر از آیین های دینی و آداب معنوی بوده است، هنرمند را ملزم به رعایت تواضع و فروتنی برای نگارش نام خود در کنار نثر معظم قرآن گردانده است که این شیوه رقم نگاری کمتر در کتابت نسخ غیرقرآنی مشاهده می شود.