بافت مدرسه، هویت و رفتارهای مشکل آفرین در اوائل نوجوانی

هدف این پژوهش شناخت روابط کنش وری مدرسه، هویت شخصی و رفتار مشکل آفرین در نمونه ای متشکل از 564 دانش آموز (287 دختر، 277 پسر) 12 تا 13 ساله از مدارس راهنمایی دولتی بود. شرکت کنندگان به روش نمونه گیری چند مرحله ای از مناطق آموزشی 1، 13، و 19 شهر تهران انتخاب گردیدند. کنش وری مدرسه بر حسب نشانگرهای پیوند با مدرسه، حمایت معلم، حمایت همسال و معدل نمرات تحصیلی، و رفتار مشکل آفرین با نشانگرهای رفتار پرخاشگرانه، رفتار نقض قانون و مشکلات توجه عملیاتی شدند. داده ها با روش معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که 39 درصد از کل رابطه (مستقیم و غیرمستقیم) بین کنش وری مدرسه و رفتار مشکل آفرین به واسطه دو متغیر هویت (انسجام هویت و سردرگمی هویت) عمل می کند و سردرگمی هویت به طور نسبی رابطه بین کنش وری مدرسه و رفتار مشکل آفرین را واسطه گری می کند. یافته ها مطرح ساختند که هم کنش وری مدرسه و هم هویت نقش مهمی در هدایت نوجوانان به سمت رفتار مشکل آفرین یا دور شدن آنها از چنین رفتارهایی دارند. بر اساس یافته های پژوهش، اجرای برنامه های مداخلاتی در قالب آموزش جامع بهداشت روانی (آموزش والدین، آموزش معلمان، آموزش نوجوانان) در محیط مدرسه و مداخلات موثر برای ارتقاء شکل گیری هویت پیشنهاد می شوند.