معرفی یک مدل سازمانی نیمه متمرکز برای سازماندهی و گسترش خدمات آموزش بیمار: با نقش محوری

آموزش بیمار حلقه ی فراموش شده مراقبت بالینی اثربخش در مراکز درمانی کشورمان است، نبود سیاست هماهنگ برای سازماندهی نیرو به منظور گسترش خدمات آموزش بیمار، منجر به عدم ارایه خدمات موثر به بیماران برای دستیابی به «مراقبت از خود» در راستای رسالت سازمان های بهداشتی – درمانی می شود.
معرفی یک مدل سازمانی نیمه متمرکز برای سازماندهی خدمات آموزش بیمار با تاکید بر نقش محوری پرستاران است.
مطالعه بخشی از بازتاب اقدام پژوهی گسترش نقش پرستاران آموزش دهنده ی الزهرا(س) است که بر اساس مدل اقدام پژوهی ارتقادهنده-رهایی بخش از دی ماه 1390 در مرکز آموزشی درمانی الزهرا(س) اصفهان آغاز شده است. سازماندهی تیم مرکزی و گروه های راهبردی و بازخوردی و استفاده از مهارت های رهبری تغییر با فرایند مشارکت جویانه، برنامه ریزی راهبردی و عملیاتی، منجر به گسترش خدمات آموزش بیمار شد. ساختار سازمانی، تعاملات و نقش های پرستاران در سازماندهی اقدامات فوق، از 115مکاتبه اداری، بیش از 1000رایانامه و740صفحه مستندات مشارکت بالین و دانشگاه، به صورت هدفمند جمع آوری و تحلیل محتوای کیفی مستمر داده ها به صورت قراردادی وتجمعی انجام شد.
از تئوری زنده اقدام پژوهی با مضمون «پرستار در نقش رهبر و مدیر»، با تایید 10 متخصص طرحواره ای با عنوان «مدل سازمانی نزدیک تر کننده» برای سازماندهی خدمات آموزش بیمار در مرکز الزهرا(س) استخراج گردید. مدل فوق نشان دهنده درونمایه های ساختاری، برنامه های مشارکت جویانه و تعاملات نزدیک تر حوزه های سه گانه دانشگاهی و خدمات بهداشتی درمانی و تلاش سازماندهی شده پرستاران در استقرار ساختار تخصصی و نیمه متمرکز پروژه اقدام پژوهی دانشجویی، در بستر عناصر زمینه ای شامل منابع جامعه، گیرندگان و ارائه دهندگان خدمات بیمارستانی، به منظور جلب مشارکت عناصر اجرایی معاونت های آموزش، پژوهش، بهداشت و درمان است که به توسعه خدمات آموزش بیمار منتهی گردیده است.
مدل سازمانی نزدیک تر کننده چگونگی همکاری حوزه آموزشی-پژوهشی وحوزه های بهداشت و درمان با ایفای نقش موثر پرستاران در سازماندهی و گسترش خدمات آموزش بیمار طی یک پروژه اقدام پژوهی مشارکتی را تبیین می کند. با توجه به نتایج مثبت مطالعه و با شکل گیری معاونت پرستاری در نظام سلامت کشور ما ایران، آزمون این مدل برای گسترش خدمات آموزش بیمار و ارتقای نقش آموزشی پرستاران از طریق اقدام پژوهی در عرصه های مشابه یا محدوده وسیع تر پیشنهاد می شود.