بررسی تاثیر برنامه خودمدیریتی مبتنی بر مدل 5A بر شدت خستگی و تنگی نفس بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه

در بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه تشدید وضعیت، یک چهره برجسته از سیر طبیعی بیماری است و علی رغم وجود درمان ها، بیماران همچنان با تجربه تنگی نفس زندگی می کنند. به منظور ارتقای سطح سلامت آنان، علاوه بر درمان های دارویی، مداخلاتی از جمله برنامه خودمدیریتی وجود دارد. لذا این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی یک برنامه خودمدیریتی بر شدت خستگی و تنگی نفس بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه انجام یافته است. این کارآزمایی بالینی در مورد 50 بیمار مبتلا به COPD مراجعه کننده به کلینیک آپادانا در شهر اهواز در سال 1392 انجام یافت. بیماران برحسب روز مراجعه (فرد یا زوج) به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند. گروه مداخله تحت اجرای برنامه خودمدیریتی براساس روش 5A قرار گرفتند و گروه کنترل برنامه ای دریافت نکردند. تمامی بیماران در ابتدا و پایان 3 ماه از طریق مقیاس شدت خستگی FSS و مقیاس تنگی نفس بورگ بررسی شدند. از آزمون کای اسکوئر و تی زوجی در نرم افزار SPSS جهت آنالیز داده ها استفاده شد. از نظر میانگین شدت خستگی، در ابتدای مطالعه اختلاف معنا داری بین گروه ها دیده نشد. اما در پایان 3 ماه اختلاف معنا داری بین دو گروه وجود داشت (004 / 0= p). همچنین، کاهش آماری معنا داری در میزان تنگی نفس بیماران گروه مداخله نسبت به گروه شاهد در پایان 3 ماه دیده شد (P<0.001). با توجه به اثربخشی برنامه خودمدیریتی مبتنی بر مدل 5A بر کاهش شدت خستگی و تنگی نفس بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه، می توان از آن به عنوان روشی بهینه بهره برد و ضمن کاهش هزینه مراجعات مکرر به مراکز درمانی، مشکلات عمده ناشی از بیماری را نیز در این بیماران کاهش داد